Zofia Bałdyga 

Translator

Po zimie miała jeszcze

zesztywniałe mięso

kiedy wszczepiali ją w drewno

ręcznie

Żadnych urazów

o których warto byłoby wspominać

i szeptanie dłoni

w rozpadlinie

Prababcia stoi przy oknie

i czeka na kochanka

Prababcia czeka na kochanka

i nosi wodę do ognia

Prababcia czeka na kochanka

a jej mąż śpi

W gospodarstwie wszystko gra

Ja to ten kto prosi diabły

słucham ich bekania złośliwie

zatrzymuję się w mowie ot tak

żeby oddech nie wyczuł pauzy kocham

piekło jak chleb z masłem

szarpię intelekt do środka

Jako dziecko nie rozumiałam dlaczego

nie jestem mężczyzną lepsza niż mężczyzna

jest już tylko czarownica

Jestem cudzoziemką we własnym życiu

obserwatorką własnego ciała

niewolnicą własnego głodu

Czekam na decyzję:

mogę sama wybrać szminkę

ale nie jestem wolna

Kiedy doszedł

wytarł interes w ścierkę

a ja się śmiałam

ale ze mnie fest gospodyni!

Mój kochanek posuwa aż boli

mój kochanek lubi krew

szampana i białe sukienusie

Mój kochanek jest katolikiem

Kochasz postęp

Kochasz schludność

Jestem dzieckiem innego pokolenia

Lubię retro

Lubię brud

Nie poznałam balonówek Pedro

Nie doświadczyłam komunizmu

Jestem dzieckiem innego pokolenia

Mogę się określić tylko wobec konsumpcji

Jesteś dzieckiem innego pokolenia

Ale pieprzysz świetnie

Mimo, że przejęłaś się
gwałtownym odcieniem zieleni,
drzew i traw, i sosnowego zagajnika.

Mimo, że przejmowałaś się nostalgią dymu tego lata,
palonej trawy i pieczonych ryb.

Mimo, że przejmowałaś się dziećmi,
które, niczego jeszcze nie podejrzewając o ograniczeniach świata,
już wtedy skakały
po kostkach jednego tylko koloru.

Mimo to, pod całym tym przejęciem,
w swoim rozczarowaniu pozostawałaś chłodna
jak lodowa toń w syberyjskiej tundrze.

Odwracałaś się, żeby się upewnić,
że ślady odbite w brzegu już są rozmyte,
rozmyte, nie byłaś. Nie chciałaś być,
już w niczym nie chciałaś się odciskać.

Pytasz, jak poeta dojrzewa do prawdziwego widzenia?
Nuż, ja nie jestem poetą. Spisałem jedynie w dziesięciu dniach
żartobliwe historie, to nie przyczyna, dla której zadajesz mi pytanie.
To jego powinieneś pytać! To prawda, pisałem o nim chętnie.
Był mi droższy niż pierwszy łyk wody po przehulanej nocy
a jego głos był słodszy niż pocałunek pulchnej Julii.
Nie, ta odpowiedź nie leży w piekle.Albo leży,
ale zupełnie, zupełnie inaczej. Wiesz, on miał tak
śniadą karnację, że kobiety szeptały: „To ten,
który chodzi do piekła i z powrotem, kiedy mu się spodoba,
i nosi tu na górę wieści o tych, którzy są tam w dole.”
Ale to nie było to. To nie była zuchwałość.
On nie był zuchwały. Ani butny. Powinieneś wiedzieć, synku,
że kiedy tam był, jeden z tych biedaków, którym Stwórca
wymierzył karę żelazną, zobaczył, że Dante rzuca cień
na lewo, na lewo, wyobraź sobie! Tak tym zaskoczył naszego mistrza
że się obejrzał i z miejsca został skarcony przez swego mistrza,
wiesz, tego, któremu odmówiono widoku niebańskiej kopuły,
albowiem to poganin, niech mu się myśl nie mąci i kroczy wprzód.
Wiesz, Wergiliusz nie wiedział jednak jednej rzeczy,
że to, że się obejrzał, wiązało się z tym właśnie, że rzucał
cień na lewo, na lewo, cień! Twój skarb jest bowiem tam,
gdzie masz serce. A kiedy masz serce, masz skarb,
powiedziałbym. Więc mówię ci. On wszedł do raju
z bliznami swojej florenckiej miłości. I usłyszał tam słowa
tak zwyczajne, tak niewymuszone: „To ja jestem, tak, Beatrycze.”
I oto jest klucz, on wszedł do raju z bliznami. Więcej nic.

Jeżeli pociąg wyjedzie ze stacji, zwiększając prędkość
aż do momentu osiągnięcia szybkości 140 km/h,
a z drugiej strony będzie się zbliżać osobowy z Hněvic,
zwalniający do zera,
z jaką prędkością oba będą się oddalać od wypukłego cienia
zwierzęcia w lasku brzozowym,
dosięgniętego krzyżowym ogniem ich świateł końcowych,
jeśli zmęczony podróżny z wytartą walizką
pociągnie za klamkę dworcowej toalety,
a drzwi będą zamknięte?

Chłopiec nieśmiało macha, a pociąg odjeżdża.
Myślę o dzisiejszym dniu, czym się różni?
Chyba tym, że czytałem o komecie.

Kometom zdarza się nie wrócić.

Plecaczek porywa uczennicę niczym różnokolorowy drapieżnik.
W hali dworcowej dwie opuszczone torby nadstawiają ucha.
Dziewczyny ślą sygnały dymne zza przyćmionych okien.

Widać stąd browar, łódź zakotwiczoną w doku.
Ludzie pustyni wnoszą do hali płochliwość.

Prawie ich nie widzisz przez dworcowe okna: dwie pogańskie boginie –
jedna drugiej wykasłuje ogień w twarz.

Raz na tysiąc lat ktoś kocha naprawdę,
pocałunek z wysuniętym językiem, którego czubek drży,

nadgarstek obraca się w grobie i rozpada na wszystkie osiem kości,
rano twardnieje i rozgląda się za ofiarą.

Odchodzisz nogą wolną z salonu rozświeconego fosforem Syrii.
To było tej nocy, kiedy runął na ciebie klif.

Piętrzą się tam kości, które pozbierały wapno z muszli wymarłych małży
od Miasta Palm po ar-Rakkę,

odchodzisz z sypialni z Winstonem Churchillem,
z łazienki z tratwami i dmuchanymi pontonami,
z których sygnały posyłają kamizelki,

jedziesz do innego poety, niepoczytalnego filozofa
przytulić go do piersi,

na ulicy wije się mokra szmata,
a gdyby nie silnik, słyszałbyś jak jęczy.

Ach, wszystkie ciężary świata zwinięte w jedną szmatę.

Naszkicowałem ten wiersz na obrazku z aniołem.
Ma ramiona otwarte niczym moja miłość do ludzi.
To jesteś, tatku, ty.
Kiedy chce sprawić mi radość, mówi do mnie tatku.
Przychodzi ten młodszy i stoi w drzwiach
jak psotny duch.
Nie mówi nic. Jest to nic, które znaczy nic.
Moje tarcze przeciw pustce.

Kiedy w nią odejdę,
znajdą mnie wśród wiosennych roztopów, z miłością do ludzi.
Poznają mnie po śrubie w lewej nodze,
wysłużyłem ją sobie
niczym medal w futnecie.

Nie lubię Gdyni. Umiarkowany modernizm,
sfaszyzowany, cnotliwy Bauhaus, nieobecność eklektyzmu,
niekończące się proste. Tel Awiw północy.
Mosty, na które wspinaliśmy się w młodości, niszczeją.
Oczywiście, Gdynia pełna jest sztucznych ścian.

Mieszkam w Gdańsku.
W sezonie na bursztyny jeżdżę do Sobieszewa
obserwować ptaki.

Nie lubię Gdyni. Stamtąd pochodziła moja pierwsza żona,
która mnie zostawiła. Powiedziała mi kiedyś przy śniadaniu:
życie z tobą jest pułapką, powiedziała,
dopiła swoją ulubioną kawę z mlekiem i poszła –
niech jej bóg błogosławi.

Powinienem był nalać sobie jeszcze filiżankę i poczekać,
tak jak się czeka na sieweczki obrożne albo bursztyn
na mierzei w Sobieszewie.

Droga A.,
kiedy piszesz, jak wylał Dunaj,
po prostu w pewnej chwili przelała się miarka,
wyciekł jak woda z garnka, a oszalałe od wolności ryby
zaczęły szukać sobie miejsca pomiędzy szyldami,
czuję się, jakbym to widziała.

Kiedy piszesz, że było gorzej niż w 1501,
od razu przychodzi mi na myśl ten piekarz,
który pozwolił się przeprowadzić na drugą stronę,
żeby uratować przed wodą niewierną żonę i czwórkę dzieci
a później włosy jego najmłodszej córki,
nie w kolorze lnu, ale rodzynek, niesione
gdzieś w kierunku Budy i Pesztu, i Puli
aż do ujścia Dunaju, tam gdzieś leży Solncev Brjag.

Sama wiesz najlepiej, że nasze plany to nic więcej niż zarzuty
a topografia jest rzeczą zupełnie prywatną, skoro możesz  
jednocześnie być w Budzie i w Peszcie, i w Pasawie,
a Pasawa nie może być Wenecją, na pewno nie.
Myślę też o tych sułtankach, ale Dunaj nie mógł inaczej,
Dunaj nie mógł inaczej, Dunaj nie mógł inaczej, złotko.

Codziennie rano i wieczorem połknij kawałeczek ołowiu,
metalowy balast waży zaledwie trzy gramy,
popij morskim powietrzem i poczekaj, aż coś się wydarzy.

A miasto staje się morzem i można je wdychać,
a kolej żelazna, którą znasz z książek już się wali,
na Ołowiance zapadł się kibel
a pod nim krzyżackie sklepienia.

Z oddali obserwuj walkę własnego ciała,
dzielną i wzruszającą jak porządny western
a później wróć do domu po rozebranych niemieckich torach,
przez zawilcowy las,

gdzie biustonosze zwisające z sęków wyglądają
jak nieznane zwierzęta z północy
i tylko słowiki i sowy są tym, czym wydają się być.

Tak jak dzień w dzień widzę srokę, zatrzymaną
przed laty w skoku z krzewu tamaryszku,
tak teraz widzę ciebie,
w każdej kawiarni, do której wchodzę.
Wisi we mnie jak punkt w układzie współrzędnych.

Tak jakby dziesiątki innych srok
nie popisywały się dziesiątkami innych posągowych skoków,
tak jakby kawiarnie, do których wchodzisz,
nie istniały gdzie indziej, w innych miastach.

A przecież wystarczyłoby nieznacznie zwiększyć 
drugą potęgę wektora prędkości,
a pozostałaby jedynie blada czerwcowa zieleń,
jedynie gałązka tamaryszku na zawsze wprowadzona w ruch
przez niską wartość migawki.

Wróciłaś na moje urodziny
niczym najpiękniejszy prezent
na tę okazję
poszliśmy się ostrzyc

Obdarz nas pokojem

Karmiłem cię delikatesami
była to ostatnia Gwiazdka
w listopadzie

Obdarz nas pokojem

Podlewam twój nekrolog
na zapaskudzonym stole
Rok bez kalendarza, samografię poznaję
po zbyt wielu poprawkach automatycznych

Nie opuszczaj nas

Moje dzieciństwo: stoję przy oknie, beczę, chciałbym iść na dwór z całą resztą, ale muszę ćwiczyć na wiolonczeli. Po mojej prawej ręce wali się bunkier z koców.
Moje studia: na przedmiocie fakultatywnym śpiewamy chorał z ławek, uświadamiam sobie, że dzięki wykonaniu zbiorowemu coś ciągniemy, gdzieś się dostajemy. Jestem częścią silnego obrazu.
Jednym z najlepszych wynalazków jest zmiana tematu.
A więc na przykład rośliny pokojowe. Kupiłem sobie roślinę z zabawnymi liśćmi, mówię na nią Libusza, stoi przy oknie,nie będę zaskoczony, kiedy później się dowiem, że nazywa się  ficus lyrata, bo mięsiste liście przypominają swoim kształtem instrument muzyczny. Powinienem iść ćwiczyć, mamuś.

Na nagim pustkowiu Nordkappu
zbieramy kawałki muszli
rozdziobanych przez ptaki:
na kamienistej łące
rosną niczym żurawina.

Na miauczącą Libeň
nawigacja doprowadzi
wyłącznie zaśmierdłą breję:
odłamki z końca świata
nie są na eksport.

Od Inari po Ierapetrę
widzieliśmy Europę – drażniące
wspomnienie o niej samej.

(Miejscami byłbym w stanie
na pierwszy rzut oka
pomieszać te krainy).

Ale tutaj jest gyros palmy, a pod nim
kobiety przekazują właśnie córkom, jeszcze malutkim,
górną część kostiumu.

A tutaj znów rzecze skała:
„Jestem zawsze taka sama. Dlatego pociągam
ludzi zmiennych“.

1984 do: jestem człowiekiem granic.
Miasto podzielone między dwa kraje.
Co widać, a czego nie widać. Kurwa
mnie nagabuje. Czy aby na pewno nic

nie chcę. Nie chcę, chociaż później
o tym pomyślę. Tej granicy nie chcę
przekraczać zbyt lekko. Bałem się.
Wyznaczono tutaj określone limity.

Jednej z części brakuje serca tak
więc obumiera. Same tylko spelunki.
Pojęcie Hájek jako takie nie jest
jasne i oczywiste. Ma następujące

znaczenia.