Theo Votsos 

Translator

Πλουσιοπάροχο το πρωινό τραπέζι, η πετσέτα φαγητού
λάμπει από φρεσκάδα, μπέικον με αυγό, συν χυμό,
εδώ το μούσλι, τυρί επίσης, και άλλα πολλά. Αμέσως,
το καλάθι με τις αρτοπλασίες (άρτοι, αρτοποιήματα,
αρτοκλασίες, αρτήματα), αφού χώρος γι’ αυτό δεν υπάρχει,
τοποθετείται πίσω από τον οικοδεσπότη, πάνω στον μπουφέ.
Ναι, τις μισές από τις νόστιμες μπουκιές, μόνο μετά δυσκολίας
μπορείς να φτάσεις, οι συνδαιτυμόνες, συνεχώς ενοχλούν
ο ένας τον άλλον με Παρακαλώ και Ευχαριστώ, και αν τα χέρια,
τεντωμένα ζητώντας μπροστά από τη μύτη, δεν αφήνουν
να στερέψουν οι χυμοί του στόμαχού σου, η όρεξη
ελαττώνεται αισθητά. «Μα πάρε ακόμα! Φουλάρισε, φουλάρισε!
Μη μου πεινάσεις στις διακοπές!»
Ιδού η γλώσσα της ψεύτικης ευγένειας. «Τις διακοπές
να τις εκμεταλλευτείς, να τις απολαύσεις, εξυπηρετούν την ηρεμία,
την ξεκούραση, προκειμένου να χαλαρώσεις επιτέλους.
Μήπως όμως μπορείς λιγάκι να βιαστείς, να σπεύσεις πιο πολύ,
μάζες αναμενόντων στέκονται ήδη τώρα στην ουρά,
και σκέψου πώς θα είναι αργότερα! Σκούντημα και σπρώξιμο,
ξαναναμμένες συζητήσεις, δύσοσμος ιδρώτας, και ούτω καθ’ εξής.
Ε, βέβαια, η σεζόν! Μπροστά από το ταμείο, ευτυχώς,
δεν είναι ακόμα εκατομμύρια.»
Το νιώθεις, το διαισθάνεσαι ολοένα και πιο ξεκάθαρα,
στο σπίτι θα ήταν καλύτερα.
Μόνο που, σου το έχουν πει σαφέστατα, και με όλη την βεβαιότητα:
Σπίτι σου είσαι εδώ.

Αστρονόμος ήμουν – αστεροβλεψίας.
Εξέταζα ακάματα τον ουρανό με τ’ αστέρια του,
μολονότι πάντα ανάγγειλαν ένα μακρινό μέλλον
ή ένα απώτατο παρελθόν – όμως ποτέ ξεκάθαρα
κάτι που θα ‘ταν «το δικό μου πράγμα».
Γύρω από λαμπρούς βοσκούς
βοσκούσαν σε εβένινα πεδία χωρίς όρια
ειρηνικά κοπάδια αστεριών.
Σε νύχτες του καλοκαιριού τα όργωναν
σαν γοργά τσοπανόσκυλα τα πεφταστέρια.
Τότε ξέσπασε ο πόλεμος.
Η καρδιά μου αιμορραγούσε
όταν αναγκάστηκα τη διόπτρα μου,
την καλύτερη σ’ όλη τη χώρα
(ας προσθέσω: σε πέντε χώρες καλύτερη δεν είχε)
σ’ εξευτελιστική τιμή να ξεπουλήσω.
Πολλά να βγάλεις στους καιρούς εκείνους δεν ήταν δυνατόν,
γιατί, χωρίς μετασκευή, για σκοπούς αεράμυνας
θα πήγαινε χαράμι.
Έπρεπε οπωσδήποτε να την ξεφορτωθώ –
έτσι κι αλλιώς θα κατασχόταν,
για παραξενιά της αριστοκρατίας περνιόταν δα η αστρονομία.
Αυτό που ανάγγειλαν τ’ αστέρια χανόταν στο μακρινό παρελθόν
ή στο απώτερο μέλλον –
ο εχθρός, όπως λέγεται, δεν κάνει διακρίσεις, αδιάφορο
αν νοσοκομείο, μύλος, αστεροσκοπείο, θέατρο…
η επίθεση είναι η καλύτερη άμυνα.
Τα βράδια του καλοκαιριού βούιζαν τώρα απ’ τα αεροπλάνα
και τα ουρλιαχτά των σειρήνων,
στιβαρές δέσμες φωτός απ’ τους προβολείς εντοπισμού
χτένιζαν το θόλο του ουρανού.
Όταν με το πενιχρό κέρδος της διόπτρας μου κατάφερα
να εξοπλιστώ και να μάθω ως και τα όπλα να χειρίζομαι,
ξέσπασε η ειρήνη.
Οι άνθρωποι ανάσαναν (στην αρχή είχαν ζήσει στον πολεμικό πυρετό,
μετά στον ενδεή εναέριο χώρο του φόβου και του μηδενός,
και τώρα, κοίτα να δεις, έχοντας γλυτώσει για άλλη μια φορά,
ζούσαν στη μέθη της ειρήνης). Όπλα δεν χρειάζονταν πια,
μόνο περισσότερο φαΐ, και έτσι κατέβηκα
απ’ τον ουρανό στη γη.
Ωστόσο, ν’ αποκτήσω ένα κομμάτι γης
δεν είχα τα μέσα. Και μόνο που βρέθηκαν αγοραστές
για τα παλιοσίδερα του πολέμου μ’ έκανε να χαρώ.
Μόλις που έφτανε να νοικιάσω ένα χωράφι (οπωροφόρα
δέντρα, στέρφα που και που, διάτρητα από θραύσματα οβίδας,
φύτεμα απ’ την αρχή «κόβοντας και απ’ το φαγητό»).
Κι έβαλα ακόμα και χορταρικά σε κομψές σειρές.
Πενιχρή, ακόμα, η σοδειά της πρώτης χρονιάς,
τη Φύση δεν μπορείς να την έχεις του χεριού σου –
τα κέρδη από καλλιέργεια και φροντίδα
δεν τα τσεπώνεις αμέσως. Τη δεύτερη χρονιά
όσα δέντρα σώθηκαν άρχισαν σιγά-σιγά
να δυναμώνουν. Φυσικά απ’ τα φιντάνια
δεν μπορούσε να περιμένει κανείς να αποδώσουν.
Την τρίτη χρόνια, πριν από την εποχή ωρίμανσης ακόμη,
και πάλι: πόλεμος.
Την ημέρα σύννεφα καπνού – εκκλησίες, δάση, διυλιστήρια να καίγονται –
τη νύχτα φώτα πάνω, φώτα κάτω: αεροπορικές επιδρομές.
Οι ώρες της ημέρας ήρθαν άνω κάτω, ακόμα και οι εποχές του χρόνου
έμοιαζαν η μία στην άλλη χωρίς εναλλαγές – φριχτές οι πληγές
στο κορμί της γης. – Υπερασπίστηκα τον εαυτό μου κι αυτά
που μου ανάθεσαν να προστατέψω, με όσα
μου διέθεσε ο στρατός.
Με κάποιο τρόπο επέζησα, και τώρα πάλι ειρήνη (…).
Ούτε και εγώ ξέρω, τι θα κάνω.
– Ίσως δεν υπάρξει ποτέ πια επιστήμη στην υπηρεσία της ειρήνης.
Εμένα δε με νοιάζει.
Και αν δεν καθίσω ποτέ πια (κάτι που είναι πιθανό)
πίσω από μια διόπτρα,
σίγουρο είναι, ότι από δω και πέρα θα παρατηρώ αποκλειστικά άστρα
δια γυμνού οφθαλμού,
ποτέ πια ανθρώπων πρόσωπα, μα ούτε και μπουμπούκια ν’ ανθίζουν
στα κλαδιά των οπωροφόρων, ούτε καν σύννεφα,
όταν φουσκώνουν μπροστά από τον ήλιο
γιατί μόνο αυτό - το οποίο αναγγέλλουν τ’ αστέρια,
που στην δική μου ζωή
δεν διακρίνω μήτε νόημα μήτε σκοπό να έχει,
που όσο ζω ούτε επιβεβαίωση
ούτε αναίρεση θα έχει, και που δεν αφορά
τις μυρμηγκιές ανθρώπων των καιρών μας (δηλαδή και μένα) –
αυτό και μόνο είναι
το δικό μου πράγμα.