Eleana Zhako 
Translator

on Lyrikline: 3 poems translated

from: griego to: albanés

Original

Translation

WÖRTER

griego | Jazra Khaleed

Δεν έχω πατρίδα
Κατοικώ μέσα στις λέξεις
Μαυροφορεμένες
Αιχμάλωτες
Μουσταφά Καγιατί, μ' ακούς;
Στη γλώσσα εδρεύει η εξουσία,
μέσα της περιπολεί η αστυνομία
Δεν χρειαζόμαστε άλλους ποιητικούς κύκλους
Δεν χρειαζόμαστε άλλους σεφέρηδες
Στη γειτονιά μου θυσιάζουν τους παρθένους ποιητές
Ράπερς με σκονισμένα μάτια και φαρδιά παντελόνια
σπρώχνουν ρίμες σε πιτσιρίκια που σνιφάρουν λέξεις
Να πέφτεις και να ξανασηκώνεσαι: η τέχνη του ποιητή
Ζαν Ζενέ, μ' ακούς;
Οι λέξεις μου είναι άστεγες,
κοιμούνται στα παγκάκια της Κλαθμώνος
σκεπασμένες με χαρτόκουτα από το Ikea
Οι λέξεις μου δεν μιλάνε στις ειδήσεις,
κάνουν πεζοδρόμιο κάθε βράδυ
Οι λέξεις μου είναι προλετάρισσες, σκλάβες όπως εγώ,
δουλεύουν στα φασονάδικα, μέρα-νύχτα
Δεν θέλω άλλα μοιρολόγια
Δεν θέλω άλλα ρήματα που ν’ ανήκουν στον άμαχο πληθυσμό
Χρειάζομαι μια καινούργια γλώσσα, όχι νταβατζιλίκια
Περιμένω μια επανάσταση να με εφεύρει
Ποθώ την γλώσσα του ταξικού ανταγωνισμού,
μια γλώσσα που έχει γευτεί την εξέγερση
Θα την κατασκευάσω!
Αχ, τι αλαζονεία
Εντάξει, φεύγω
Μα κοίτα, στο πρόσωπό μου χαράζει η αυγή μιας νέας ποίησης
Καμιά λέξη δεν θα μείνει αιχμάλωτη πίσω
Αναζητώ ένα πέρασμα

© Jazra Khaleed
Αθήνα: περιοδικό Τεφλόν, 2008
Audio production: Literaturwerkstatt Berlin 2011

WÖRTER

albanés

Nuk kam atdhe
banoj brenda fjalëve,
veshur në të zeza,
robina.
Mustafa Hajat më dëgjon?
Në gjuhë ndodhet pushteti,
brenda saj sillet vërdallë policia.
Nuk duam rrethe letrare të tjerë,
Nuk duam seferë  të tjerë
Në lagjen time flijojnë poetët virgjinë;
repistë, antifashistë,
mësojnë kalamajtë në një shesh,
si të stërvisin fjalët.
Të biesh e të ngrihesh: arti i poetit.
Jean Genet, më dëgjon?
Fjalët e mia janë të pastreha,
flenë mbi stolat e Klathmonos,
mbuluar me kuti kartoni të IKEA-s.
Fjalët e mia nuk flasin në emisionet e lajmeve,
janë prostituta rrugësh netëve.
Fjalët e mia janë proletare, skllave si unë,
punojnë natë e ditë në fasoneri.
Nuk dua vajtime të tjera,
nuk dua folje të tjera në gjuhën e popullsisë së paarmatosur;
dua një gjuhë tjetër, jo kodoshlliqe.
Pres të shpikem nga një revolucion;
dua gjuhën e luftës së klasave,
një gjuhë të këndellur nga rebelimi.
Asnjë fjalë - peng nuk do ngelet pas:
kërkoj një shteg.

Përktheu: Eleana Zhako / Poeteka, Nr 47, 2018

ΝΕΚΡΗ ΦΥΣΗ

griego | Jazra Khaleed

Το μεσημέρι είναι ζεστό. Με ακρωτηριάζει
Έχω να φάω δύο μέρες. Εγκυμονώ μια καταιγίδα
Στη γειτονιά μου δεν παίζουνε παιδιά
Οι εραστές φορούν καπέλα τζόκεϊ
Είναι επίπεδοι. Όπως και τα φιλιά τους
Είναι ατσαλάκωτοι
Περπατούν στους δρόμους με τους αγκώνες σε πλήρη έκταση
Στη γειτονιά μου τα γεγονότα είναι κολλημένα στους τοίχους
Η ευτυχία σαπίζει σαν σφαίρα στο στομάχι μπάτσου
Στο σφαγείο της καθημερινότητας εγώ πουλάω μπαλτάδες
Γράφω ένα ποίημα κάθε φορά που πηγαίνω από το σπίτι μου στο μετρό
Αναμένω μια συγκίνηση

© Jazra Khaleed
from: Γκρόζνι
Αθήνα
Audio production: Literaturwerkstatt Berlin 2011

ΝATYRË E VDEKUR

albanés

Papunësia ime është metalike,
më gjymton.
Kam dy ditë pa ngrënë, rris në barkun tim një furtunë.
Në lagjen time nuk lozin fëmijë;
sigurimsat mbajnë kapele jokey,
janë të dystë, ashtu si dhe mënyrat e tyre urdhërore,
janë të dhëmbëzuar dhe pa mëngë;
ecin si garipa të fryrë, me krahët hapur.
Në lagjen time, ditët kalojnë kotësisht,
ndodhitë zbukurojnë muret,
lumturia kalbet nëpër gomisteri.
Në therrtoren e përditësisë shes hanxharë,
Shkruaj nga një poezi sa herë që bëj rrugën nga shtëpia në metro.
Në pritje të një mallëngjimi të mundshëm.

Përktheu: Eleana Zhako / Poeteka, Nr 47, 2018

ΜΗ ΛΥΠΗΘΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ

griego | Jazra Khaleed

Μη λυπηθείτε την ειρήνη
Το αίμα δεν μπορεί
να γίνει μελάνι
Το χτύπημα των πλήκτρων δεν μπορεί
να σωπάσει την παρέλαση των αρβυλών
Ένα απείθαρχο ποίημα δεν μπορεί
να σώσει έναν υποταγμένο ποιητή
Μας λείπει η βία για να προχωρήσουμε στη νέα γλώσσα
Μας λείπει η σφαίρα που θα αλλάξει την εξουσία (γρήγορα)
Η γροθιά που θα αλλάξει την ημέρα (γρήγορα)
Ας γίνουμε ποίημα. Ας γίνουμε μπιτ. Ας γίνουμε βενζίνη
Ποίηση σημαίνει επίθεση

Μη λυπηθείτε την ειρήνη
Σπάστε την στο ξύλο
Ποδοπατήστε την
Διαπομπεύστε την
Πάρτε της τα παιδιά
Γκρεμίστε τα κρεματόρια της
Ελευθερώστε τις δούλες της
Αφήστε άταφους τους νεκρούς της
Αφήστε την να πνιγεί στο αίμα των στρατιωτών της
Ξηλώστε της τα ρούχα
Κατεβάστε τα site της
Πετάξτε την έξω από την ιστορία

Αν οι πεινασμένοι τράβαγαν το σκοινί της γης
Πόσοι κυβερνήτες θα σκόνταφταν;
Αν οι ποιητές δεν αυτοκτονούσαν
Ποιος θα κουβαλούσε τα δάκρυα των απελπισμένων στο θάνατό του;
Αν οι πόρνες έβαφαν τα σεντόνια τους μαύρα
Πόσοι λευκοί άντρες θα έχαναν το χρώμα τους;
Αν οι πατεράδες αγαπούσαν τα παιδιά τους
Θα ξανάρχιζε ο χρόνος να κινείται κυκλικά;
Αν όσοι κοιμούνται στα λεωφορεία δεν πήγαιναν στη δουλειά
Πόσα πρωινά θα άνθιζαν;
Αν οι ντιτζέι έκοβαν στις 78 στροφές
Θα άντεχε κανείς τόση αλήθεια;

Εγώ ο Γιάζρα λέω λοιπόν:
Εκείνοι που έχουν πόρτες ας τις ανταλλάξουν με παράθυρα
Εκείνοι που έχουν δύο χιτώνες ας τους δώσουν και τους δύο
Εκείνοι που έχουν κασμάδες ας ξηλώσουν την άσφαλτο
Εκείνοι που έχουν ένα μπουκάλι ας βρούνε στουπί
Εκείνοι που έχουν κλειδιά ας ανοίξουν τα κελιά
Εκείνοι που έχουν ένα μείκτη ας μιξάρουν την ελπίδα
Ας γίνουν οι γέροι νέοι και οι νέοι γέροι
Ας μείνουν μουγγοί εκείνοι που προσεύχονται
Ας προσευχηθούν εκείνοι που είναι μουγγοί
Ας σταματήσουν να τουρτουρίζουν εκείνοι που φοράνε τρύπια ρούχα
Εκείνοι που κοιμούνται στα παγκάκια
Εκείνοι που φοράνε την αγάπη με έξω τις ραφές
Ας χτυπήσουν με το κεφάλι εκείνοι που δεν έχουν χέρια
Ας χτυπήσουν με τα χέρια εκείνοι που δεν έχουν κεφάλι
Ας δαγκώσουν με τα ούλα εκείνοι που δεν έχουν δόντια

Εκείνοι που δεν έχουν ψωμί
ας κάνουν την πείνα τους οδοφράγματα
Εκείνοι που είναι οδοφράγματα
ας πετάξουν μια πέτρα για εκείνους που δεν έχουν ψωμί

Πυρπολήστε! Πυρπολήστε
Το πρωινό ξύπνημα
Τα ΑΤΜ
Όλα τα σχολεία (ναι, όλα τα σχολεία)
Τα βιβλία ιστορίας
Τις ταμπέλες που γράφουν προς ομόνοια
Την εθνική συνοχή
Τις τηλεοράσεις (όχι όμως τις κεραίες)
Τα μηχανήματα ακύρωσης εισιτηρίων
Πυρπολήστε! Πυρπολήστε
Την ευτυχία και τη δυστυχία
Τη φτώχεια και τον πλούτο
Τους πολιτιστικούς συλλόγους
Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης
Μην πυρπολήσετε όμως ούτε έναν άνθρωπο
Μπορεί και να είναι ο πρώτος

Ας σιωπήσουν οι πένες σήμερα
Ας ζήσουμε σήμερα
Φτύνουμε τις λάθος λέξεις
Χορεύουμε στο λάθος ρυθμό
Κάνουμε τις λάθος κινήσεις
Δεν ηγούμαστε
Η νέα ποίηση
Η νέα ποίηση
Η νέα ποίηση (x1000)

© Jazra Khaleed
from: Γκρόζνι
Αθήνα
Audio production: Literaturwerkstatt Berlin 2010

MOS KINI MËSHIRË PËR PAQEN

albanés

Mos kini mëshirë për paqen;
gjaku nuk mund të bëhet bojë,
zhurma e tastierës nuk mund të mbulojë
marshimin e kambaleve ushtarake,
një poezi revolucionare nuk mund të shpëtojë
një poet komformist.
Na mungon dhuna, që të ecim përpara me gjuhën e re,
na mungon fisheku, që të vritet pushteti,
grushti, që do ndryshonte ditën.
Le të bëhemi poezi,
le të bëhemi beat,
le të bëhemi benzinë.

Mos kini mëshirë për paqen;
zhdëpeni në dru,
shkeleni me këmbë,
degjenerojeni në sy të botës.
merrini fëmijët,
shembni krematorët,
çlironi skllevërit e saj.
Lini të pakallur të vdekurit e saj,
shqyejani rrobat,
hakoni kompjuterat e saj,
flakeni jashtë nga historia.

Nëse të uriturit tërhiqnin litarin e botës,
sa pushtetarë do pengoheshin në të?
Nëse prostitutat ngjyenin çarçafët e tyre të zeza,
sa burrave të bardhë do u ikte ngjyra?
Nëse ata që flenë nëpër autobuza nuk shkonin në punë,
sa mëngjese do lulëzonin?
Nëse ata që humbën hijen e tyre, e gjenin poshtë një fjale,
vallë do mundeshin t’i rezistonin kësaj të vërtete?
Nëse dj-të ndalonin tek rrotullimi i 78-të
do rifillonte koha të rrethrrotullohej?

Unë Jazra them:
Ata që kanë dyer le t’i shkëmbejnë me dritare,
ata që kanë dy tunika le t’i japin që të dyja,
ata që kanë dy kazma, le të shqepin asfaltin,
ata që kanë çelësa, le të hapin qelitë,
ata që kanë mikser, le të miksojnë shpresën.

U bëfshin pleqtë të rinj dhe të rinjtë pleq,
mbetshin memecë, ata që luten,
dhe lutjet u bëfshin nga memecët.
Mos ngrifshin kurrë prej të ftohtit,
ata që veshin rroba me vrima,
ata që flenë nëpër stola,
ata që e veshin dashurinë mbrapsht.
Le të gjuajnë me kokë ata që s’kanë duar,
le të gjuajnë me duar, ata që s’kane kokë,
le të kafshojnë me mishrat e dhëmbëve, ata që s’kanë dhëmbë.
Ata që s’kanë bukë,
le të shndërrojnë urinë e tyre në barrikada;
ata që u kthyen në barrikada,
le të hedhin një gur, për ata që s’kanë bukë.

Zjarr! Zjarr!
Zgjimit mëngjesor,
bankomatëve,
gjithë shkollave (po, gjithë shkollave),
librave të historisë,
tabelave që tregojnë Omonian,
unitetit kombëtar,
televizorëve (jo ama antenat),
aparateve të shtypjes së biletave.
Zjarr! Zjarr!
Lumturisë dhe Fatkeqësisë,
varfërisë e pasurisë,
shoqatave kulturore,
kampeve të përqendrimeve.
Mos i shtini ama qoftë dhe një njeriu të vetëm,
mund të jetë i pari.

Le të ndalojmë për sot penat,
sot le të jetojmë;
shkruajmë fjalët e gabuara
kërcejmë nën ritmet e gabuara,
kryejmë lëvizjet e gabuara.
Poezia e re,
poezia e re,
poezia e re (x1000)

Përktheu: Eleana Zhako / Poeteka, Nr 47, 2018