Richard McKane
Translator
on Lyrikline: 14 poems translated
from: turco to: inglés
Original
Translation
CEVİZ AĞACI
turco | Nâzim Hikmet
Başım köpük köpük bulut, içim dışım deniz,
ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda,
budak budak, şerham şerham ihtiyar bir ceviz.
Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.
Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda.
Yapraklarım suda balık gibi kıvıl kıvıl.
Yapraklarım ipek mendil gibi tiril tiril,
koparıver, gözlerinin, gülüm, yaşını sil.
Yapraklarım ellerimdir, tam yüz bin elim var.
Yüz bin elle dokunurum sana, İstanbul'a.
Yapraklarım gözlerimdir, şaşarak bakarım.
Yüz bin gözle seyrederim seni, İstanbul'u.
Yüz bin yürek gibi çarpar, çarpar yapraklarım.
Ben bir ceviz ağacıyım Gülhane Parkı'nda.
Ne sen bunun farkındasın, ne polis farkında.
THE WALNUT TREE
inglés
My head is a foaming cloud, inside and outside I'm the sea.
I am a walnut tree in Gülhane Park in Istanbul,
an old walnut tree with knots and scars.
You don't know this and the police don't either.
I am a walnut tree in Gülhane Park.
My leaves sparkle like fish in water,
my leaves flutter like silk handkerchiefs.
Break one off, my darling, and wipe your tears.
My leaves are my hands — I have a hundred thousand hands.
Istanbul I touch you with a hundred thousand hands.
My leaves are my eyes, and I am shocked at what I see.
I look at you, Istanbul, with a hundred thousand eyes
and my leaves beat, beat with a hundred thousand hearts.
I am a walnut tree in Gülhane Park.
You don't know this and the police don't either.
YAPRAK DÖKÜMÜ
turco | Can Yücel
Sararıp dökülmeden önce kızaran yapraklar ki onlar
Şan verdiler ortalığa bütün bir sonbahar
Mevsim dönüp de yeniden yeşermeğe başlayınca rüzgar
Çıplaklığında o atın yine onlar koşacaklar
O çocuklar
O yapraklar
O şarabi eşkiyalar
Onlar da olmasa benim gayrı kimim var?
LEAF FALL
inglés
Those leaves that turned red before they yellowed and fell
all through the autumn put on a splendid display.
As the season turned and the wind began to freshen again
in the nakedness of that horse it's them who'll run
those children
those leaves,
those wine-reddened brigands.
Without them who else would I have.
VAZİFE
turco | Oktay Rifat
Rengi üzümden kara
Beli iğneden ince
Bu yükle çıkılır mı
Yokuşlardan karınca
Nedir bu dünya hali
Nedir bu bozuk düzen
Dün çıktı yumurtadan
Bugün sevdalı kumru
Kaşla göz arasında
Şahin kapar kırlangıcı
Ceylân kanına girer
Su başında canavar
Bütün yük benim üstümde
Düşünmek lâzım hepsini ayrı ayrı
Dünyasından habersiz
Dünyaya gelen yavru
Güneşin şarktan doğmasını sağlamalı
Şaşırmaya gelmez
Sonra bana düşer tasası
Çocuğu soksa arı
Ayağı kanasa tilkinin
Bir hal olsa kuzuya
Oktay şu kurdun kuşun
Sana lâzım mı derdi
DUTY
inglés
Blacker than a grape,
waist finer than a needle,
how does the ant climb
the slopes with its burden?
Look at the state of this world,
look at the ruined order,
hatched yesterday,
today the dove of passion.
In the twinkling of an eye
the hawk swoops on the swallows.
When the monster's by the waterside
the gazelle is covered in blood.
I'm carrying the whole burden.
I have to think about each of them one by one,
the young coming into the world
ignorant of the world.
The sun rise in the east -that's for sure-
no surprise.
Then I'm the one who has to worry
when the bee stings a child.
The fox's paw is bloody-
something happens to the lamb.
What is the point, Oktay,
of paint for wolf and bird?
STRONTIUM 90
turco | Nâzim Hikmet
Acayipleşti havalar,
bir güneş, bir yağmur, bir kar.
Atom bombası denemelerinden diyorlar.
Stronsium 90 yağıyormuş
ota, süte,ete
umuda, hürriyete
kapısını çaldığımız büyük hasrete.
Kendi kendimizle yarışmadayız, gülüm.
Ya ölü yıldızlara hayatı götüreceğiz,
Ya dünyamıza inecek ölüm.
STRONTIUM 90
inglés
We are having very strange weather,
sun, rain, snow.
They say it's as a result of the nuclear tests.
It's been raining Strontium 90
on the grass, the milk, the meat,
on hope, on freedom:
on the great longing
whose door we knocked at.
We are in a race against each other, my darling.
Either we'll take life to the dead stars,
or death will descend on our world.
Masalların Masalı
turco | Nâzim Hikmet
Su başında durmuşuz,
çınarla ben.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarla benim.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınarla bana.
Su başında durmuşuz,
çınarla ben, bir de kedi.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarla benim, bir de kedinin.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınarla bana, bir de kediye.
Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, bir de güneş.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarın, benim, kedinin, bir de güneşin.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınara, bana, kediye, bir de güneşe.
Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, güneş, bir de ömrümüz.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarın, benim, kedinin, güneşin, bir de ömrümüzün.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınara, bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze .
Su başında durmuşuz.
Önce kedi gidecek,
kaybolacak suda sureti.
Sonra ben gideceğim,
kaybolacak suda suretim.
Sonra çınar gidecek,
kaybolacak suda sureti.
Sonra su gidecek
güneş kalacak;
sonra o da gidecek...
Su başında durmuşuz.
Su serin,
Çınar ulu,
Ben şiir yazıyorum.
Kedi uyukluyor
Güneş sıcak.
Çok şükür yaşıyoruz.
Suyun şavkı vuruyor bize
Çınara bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze...
FABLE OF FABLES
inglés
We are by the waterside
the plane tree and I.
Our reflections are thrown on the water
the plane tree's and mine.
The sparkle of the water hits us
the plane tree and me.
We are by the waterside
the plane tree, I and the cat.
Our reflections are thrown on the water
the plane tree's, mine and the cat's.
The sparkle of the water hits us
the plane tree, me and the cat.
We are by the waterside
the plane tree, I, the cat and the sun.
Our reflections are thrown on the water
the plane tree's, mine, the cat's and the sun's.
The sparkle of the water hits us
the plane tree, me, the cat and the sun.
We are by the waterside
the plane tree, I, the cat, the sun and our life.
Our reflections are thrown on the water
the plane tree's, mine, the cat's, the sun's and our life's.
The sparkle of the water hits us
the plane tree, me, the cat, the sun and our life.
We are by the waterside.
First the cat will go
its reflection will be lost on the water.
Then I will go
my reflection will be lost on the water.
Then the plane tree will go
its reflection will be lost on the water.
Then the water will go
the sun will remain
then it will go too.
We are by the waterside
the plane tree, I, the cat, the sun and our life.
The water is cool
the plane tree is huge
I am writing a poem
the cat is dozing
the sun is warm
it's good to be alive.
The sparkle of the water hits us
the plane tree, me, the cat, the sun, our life.
JAPON BALIKÇISI
turco | Nâzim Hikmet
Denizde bir bulutun öldürdüğü
Japon balıkçısı genç bir adamdı.
Dostlarından dinledim bu türküyü
Pasifik'te sapsarı bir akşamdı.
Balık tuttuk yiyen ölür.
Elimize değen ölür.
Bu gemi bir kara tabut,
lumbarından giren ölür.
Balık tuttuk yiyen ölür,
birden değil, ağır ağır,
etleri çürür, dağılır.
Balık tuttuk yiyen ölür.
Elimize değen ölür.
Tuzla, güneşle yıkanan
bu vefalı, bu çalışkan
elimize değen ölür.
Birden değil, ağır ağır,
etleri çürür, dağılır.
Elimize değen ölür...
Badem gözlüm, beni unut.
Bu gemi bir kara tabut,
lumbarından giren ölür.
Üstümüzden geçti bulut.
Badem gözlüm beni unut.
Boynuma sarılma, gülüm,
benden sana geçer ölüm.
Badem gözlüm beni unut.
Bu gemi bir kara tabut.
Badem gözlüm beni unut.
Çürük yumurtadan çürük,
benden yapacağın çocuk.
Bu gemi bir kara tabut.
Bu deniz bir ölü deniz.
İnsanlar ey, nerdesiniz?
Nerdesiniz?
THE JAPANESE FISHERMAN
inglés
A young Japanese fisherman was killed
by a cloud at sea. I heard this song from his
friends, one lurid yellow evening
on the Pacific.
Those who eat the fish we caught, die.
Those who touch our hands, die,
This ship is a black coffin,
you'll die if you come up the gangplank.
Those who eat the fish we caught, die,
not straight away, but slowly,
slowly their flesh rots, falls off.
Those who eat the fish we caught, die.
Those who touch our hands, die.
Our loyal, hardworking hands
washed by salt and sun.
Those who touch our hands, die,
not straight away, but slowly,
slowly their flesh rots, falls off.
Those who touch our hands, die.
Almond Eyes, forget me.
This ship is a black coffin,
you'll die if you come up the gangplank.
The cloud has passed over us.
Almond Eyes, forget me.
Don't hug me my darling,
you'll catch death from me.
Almond Eyes, forget me.
This ship is a black coffin.
Almond Eyes, forget me.
The child you have from me
will be rotten from a rotten egg.
This ship is a black coffin.
This sea is a dead sea.
Human beings, where are you?
Where are you?
HOMEROS İÇİN
turco | Oktay Rifat
En azgın denizi konuşuyor Homeros,
Etlerinden arınmış, ne tuhaf, şimdi düz!
Evrensel bir açıya tünemiş, yalınkat;
Görülmemiş mavzerleri umursamadan,
Kutsal dişleriyle, çekirdek içler gibi,
Kelimeyi, tek tek, ayırıp kabuğundan,
Ölümsüz ağacını büyüyor Gece'ye.
TO HOMER
inglés
Homer speaks of the wildest sea,
Now strangely level, cleansed of flesh!
Perched at a universal angle, the one and only.
Indifferent to the yet unknown Mausers,
As if Cracking seeds with his sacred teeth
He detaches every word, one by one, from its husk,
And rears his immortal tree for Night.
GÜZ
turco | Nâzim Hikmet
Günler gitgide kısalıyor,
yağmurlar başlamak üzre.
Kapım ardına kadar açık bekledi seni.
Niye böyle geç kaldın?
Soframda yeşil biber, tuz, ekmek.
Testimde sana sakladığım şarabı
içtim yarıya kadar bir başıma
seni bekleyerek.
Niye böyle geç kaldın?
Fakat işte ballı meyveler
dallarında olgun, diri duruyor.
Koparılmadan düşeceklerdi toprağa
biraz daha gecikseydin eğer...
AUTUMN
inglés
The days are gradually getting shorter,
the rains are about to start.
My door waited wide open for you.
Why were you so late?
Bread, salt, a green pepper on my table.
Wating for you
I drank on my own
half the wine I kept for you in my jug.
Why were you so late?
But look, the honeyed fruit,
ripe on the branch, remains alive.
If you had been any later
it would have dropped unplucked to the ground.
GÜNDÜZE GECEYE ÖZLEM
turco | Oktay Rifat
Gitmez bu böyle, bu böyle yürümez! Bir gün
Durulur bu çalkantı, doğarsın güneşe.
Bakarsın gökyüzü eski bir resim gibi
Pencerede yeniden ve kitap masada,
Tasaların, kaygıların yunmuş, arınmış,
Peşkirin, çarşafın, gömleğin yanı sıra
Uçuşuyor çırpına çırpına rüzgârda.
Nerdesin alın teriyle gülen aydınlık,
Nerdesin güzel kokularla dolu gece!
LONGING FOR DAY AND NIGHT
inglés
This won't do, it won't work! One day
This disturbance will stop, you'll be born to the Sun.
You'll see again like an old picture
The sky at tbe window, the book on the table,
Your grief, your worries bathed, purified,
Your towel, sheet, shirt all in a row
Will fly up fluttering in the wind.
Where are you, daylight laughing with labour,
Where are you, night full of beautiful smells!
FATİH'İN RESMİ
turco | Oktay Rifat
Ayasofya kubbesinde ak bir bulut,
Baktım, gitti gider. Bal rengi tespihim
Kehribar günler, düştü yaprak ve umut,
Güz yağmuru indi camda düğüm düğüm.
Benimdi savrulan kaftanlar, benimdi
Atların boynu, yerinde yeller eser!
Surların taşlarına sürdüm elimi,
Benimdi İstanbul, burçlar bana benzer.
Altın sahanlarda aş yedim, su içtim
Altın kupadan, zorlu Tuna'dan geçtim,
Ben Sultan Mehmet, Avni, tuğlarla yüce.
Bir resimde kaldım cüce, ben değilim,
Sarığım, soğuk kürküm, kokusuz gülüm,
Ararım, aranırım yerde delice.
FATIH THE CONQUEROR'S PICTURE
inglés
A white cloud over the dome of Aya Sofia,
I watched it disappear. My honey—coloured prayer beads,
The amber days, leaves and hopes fell.
Knots of autumn rain streamed down the windows.
These shrouding kaftans were mine,
Mine the horses' necks, the winds blew just right.
1 stroked the stones of the city walls,
Istanbul was mine, its bastions were like me.
I ate off gold plates, I drank water
From a gold cup, I crossed the raging Danube.
I am Sultan Mehmet, Avni, with the proud crest of arms.
Captured in a picture I am a dwarf, but that's not me,
My scentless rose, my turban, my cold fur,
I'm wildly searching and searching everywhere.
EMİNE
turco | Oktay Rifat
Kuşlar tarar saçlarını Emine'nin,
Güneş papatya falı gibi bir açar,
Bir kapar, testi pencerede soğurdu.
Bir yelkenli yaklaşırdı kara dutun
Üstünden, girer baş sedire kurulur.
Keserdi karpuzu Emine, bir aşkı
Bitirir gibi, sonra ansızın sarkar
Dayanılmaz özlemlere tahtaboştan.
Kırmızılar doğrar artık, kırmızılar
Ve yıkardı ellerini mavilikte.
Serçeler düşer parmaklıktan bahçeye,
Başucunda ak bir bulut dolaşırdı.
Kırık merdiven, evler arası bostan,
Senin ülkendi Emine, yaz ve gölge.
Nice yazlar geçirdik sonradan, nice
Uzun günler! Sevgiler o saksıların,
O sardunyaların yerini tutmadı.
Az mı yaşadık, az mı kocadık, az mı!
Büyük kentin trenleri geçer gider
Ufkumuzdan, hep o çocuksu kiremit,
Tek başına, alçak bir damın üstünde,
Durur gibi yapardı üç gün üç gece,
Sonra ölür, bir yıldız inerdi gökten.
Emine kapısında görünüverir!
Ayakta, aynalara dönük, gülünür,
Şeftali, kavun dondurması yenirdi.
-Siz büyük yoldasınız, derdi Emine,
Biz mutluluk avcıları bir öpüşle
Kayboluruz, kimin nesi belli değil.
Her tahta eşikten, her koldan ve gözden
Emine'nin bahçesine girilirdi.
Küçük iskeleyi dışarda bekletir,
Sıraya dizer hasır talikaları,
Bir rüzgara bürünürdü fidan gibi.
Bir bulut sanki, yaz bulutu ve yağmur,
Alır başını sinemaya giderdi.
Emine bu, mahallenin sevgilisi.
Yıkıntılarımızın üstünde hatmi
Gibi açar çiçeklerini ayrılık,
Buluşmalar hemen eskir atılırdı.
Her avuçta bir gökyüzü bulan gençlik!
Akşamı yok bir gündüz doğurur gece
Ve sarılı beyazlı dişi köpekler
Çelişik kedilere doğru uzardı.
Sizin için, derdi Emine, şafakla
Yüz yüzeyim dudak dudağa, geceler
Yaşadım sizin için ve bu karanfil
Senin yalnızlığın için böyle kokar.
-Ay Buluta girince, derdi Emine,
Leylaklar açıyor omuz başlarımda,
Ut çalın bana büyüsün memelerim.
Bir yemiş böyle çürür işte! Devrilir
Cömert meydanlarda bunayan ağaçlar.
Hani güneşin, diye düşünür insan,
Hani gün boyunca akan su! Hani sen,
Hani ben! Nerde o bahçenin havuzu!
Nerde rüzgârlara bürünmüş Emine!
Elbette bütün bunlar bizim içindi.
Kimden türemişse türemiş o oğlan,
Şarkılı bir kahvede kanıma girdi.
Dökülen ilk güldü Emine elimde,
Ki sıcak yazları savrulur içimde.
EMINE
inglés
Birds combed Emine's hair.
The sun like a fortune-telling daisy now opened
Then closed. The pitcber went cold by the window.
A sailing ship approached above
The mulberry tree, settled by the big cedar.
Emine cut the water melon,
Like finishing off a love, then suddenly leant over
The balcony into unbearable longings.
Finally she sliced the red pulp and washed off
The red juice from her bands in the blue.
The sparrows dropped from the railing into the garden,
Overhead a white cloud was wandering.
A broken ladder, a garden between the houses,
It was your country, Emine, summer and shade.
How many summers have we been tbrough since then,
How many long days! But those loves of yours
Never replaced your flowerpots and geraniums.
Have we lived only a little, bave we grown old just a little?
The big city trains come and go
On our horizon, the tiles of childhood,
Alone on a low roof,
Made in three days and three nights,
Then dying, a star shot down from the sky.
Emine suddenly appeared at the door!
Standing, facing the mirrors, laughing.
She gave me peach and melon ice-cream to eat.
Emine used to say: `You are on a long journey,
We hunters of happiness get lost with a single kiss.
It's not clear who is who, what is wbat.'
From every wooden doorstep, every direction and all eyes
You could enter Emine's garden.
She made the harbour crowd wait outside -
Little wicker horse carts lined up there
Like saplings wrapped by the wind.
She rushed off to the cinema
Like a cloud, a summer cloud giving rain.
Emine was the local darling.
Our partings and meetings opened their flowers,
As soon as they grew old
Were thrown away
Like mallows on our ruins.
Youth catching a sky in each handful!
A day without evening gave birth to night
And yellow and white bitches
Went out and chased wild cats.
Emine used to say: `I am face to face for you
With the dawn, lips to lips. I lived
The nigbts for you and tbis carnation
Smells like this for your loneliness.'
`When the moon goes into the cloud,' Emine would say,
`Lilacs open on my shoulders -
Play the lute for me and make my breasts grow.'
This is bow a fruit rots! The aged
Trees fall in the broad squares.
Where is my sun, one thinks,
My water that runs all day? Where are you,
And I? Wbere is the pool in the garden?
And where is windblown Emine?
These things were really ours.
This boy, wherever he sprang from, arrived
And entered the blood in a cafe where songs are sung.
The first rose was Emine whose petals collapsed in my hand,
The hot summers blew inside me.
ELLERİ VAR ÖZGÜRLÜĞÜN
turco | Oktay Rifat
1
Köpürerek koşuyordu atlarımız
Durgun denize doğru.
2
Bu uçuş, güvercindeki,
Özgürlük sevinci mi ne!
3
Öpüşmek yasaktı, bilir misiniz,
Düşünmek yasak,
İşgücünü savunmak yasak!
4
Ürünü ayırmışlar ağacından,
Tutturabildiğine,
Satıyorlar pazarda;
Emeğin dalları kırılmış, yerde.
5
Işık kör edicidir, diyorlar,
Özgürlük patlayıcı.
Lambamızı bozan da,
Özgürlüğe kundak sokan da onlar.
Uzandık mı patlasın istiyorlar,
Yaktık mı tutuşalım.
Mayın tarlaları var,
Karanlıkta duruyor ekmekle su.
6
Elleri var özgürlüğün,
Gözleri, ayakları;
Silmek için kanlı teri,
Bakmak için yarınlara,
Eşitliğe doğru giden.
7
Ben kafes, sen sarmaşık;
Dolan dolanabildiğin kadar!
8
Özgürlük sevgisi bu,
İnsan kapılmaya görsün bir kez;
Bir urba ki eskimez,
Bir düş ki gerçekten daha doğru.
9
Yiğit sürücüleri tarihsel akışın,
İşçiler, evren kovanının arıları;
Bir kara somunun çevresinde döndükçe
Dünyamıza özgürlük getiren kardeşler,
O somunla doğrulur uykusundan akıl,
Ağarır o somunla bitmeyen gecemiz;
O güneşle bağımsızlığa erer kişi.
10
Bu umut özgür olmanın kapısı;
Mutlu günlere insanca aralık.
Bu sevinç mutlu günlerin ışığı;
Vurur üstümüze usulca ürkek.
Gel yurdumun insanı görün artık,
Özgürlüğün kapısında dal gibi;
Ardında gökyüzü kardeşçe mavi!
FREEDOM HAS HANDS
inglés
1
Our horses galloped foaming
to the calm sea.
2
What is this flight? Is it the dove’s
joy of freedom?
3
It was forbidden to kiss, did you know
forbidden to think
forbidden to defend the work force.
4
They’ve picked the fruit from the tree
and they sell it in the market
for as much as they can get,
labor’s broken branches on the ground.
5
Light is blinding, they say
and freedom is explosive.
Arsonists smash our lamps
and with oily rags set fire to freedom.
As soon as we reach out, they want an explosion
and they want us to catch fire when we light the flame.
There are minefields
bread and water wait in the darkness.
6
Freedom has hands
eyes, feet;
to wipe the bloody sweat
to look at tomorrows
heading straight for equality.
7
I’m the cage, you are the ivy;
tangle, tangle as much as you are able!
8
Love of freedom is this:
once you’re tempted there’s no escape
it’s a habit that never gets old
a dream that is truer than reality.
9
The historic flow of brave herdsmen
the workers, bees of the universe’s beehive;
milling round black bread
brothers who bring freedom to our world.
By that bread the mind is roused from sleep
our endless night dawns with that bread;
people attain independence with that sun.
10
This hope is the door to freedom
half-open to happy days.
This joy is the light of happy days
gently, timidly, its rays strike us.
Come people of my land, show yourselves
like a budding branch at the door of freedom
and behind you the sky is brotherly blue.
AKDENİZ YARAŞIYOR SANA
turco | Can Yücel
Akdeniz yaraşıyor sana
Yıldızlar terler ya sen de terliyorsun
Aynı ıslak pırıltı burun kanatlarında
Hiç dinmiyor motorların gürültüsü
Köpekler havlıyor uzaktan
Demin bir çocuk ağladı
Fatmanım cumbadan çarşaf silkiyor yine
Ali Dumdum anasına sövüyor saatlerdir
Denizi tokmaklıyor balıkçılar
Bu sesler işte sessizliğini büyüten toprak
O senin sardunyalar gibi konuşkan sessizliğini
Hayatta yattık dün gece
Üstümüzde meltem
Kekik kokuyor ellerim hâlâ
Seninle yatmadım sanki
Dağları dolaştım
Ben senden öğrendim deniz yazmayı
Elimden düşmüyor mavi kalem
Bir tirandil çıkar gibi sefere
Okula gidiyor öğretmenim
Ben de ardından açılıyorum
Bir poyraz çizip deftere
Bir ada var sırf ebabil
Dönüyor dönüyor başımda
Senle yaşadığım günler
Gümüş bir çevre oldu ömrüm
Değişince güneşine
Neden sonra buldum o kaçakçı mağrasını
Gözlerim kamaşınca senden
Ölüm belki sularından kaçırdığım
O loş suda yıkanmaktır
Durdukça yosundan yeşil
Kulaç attıkça mavi
Ben düzde sanırdım yıkıntım
Örenim alkolik âsarım
Mutun doruğundaymışım meğer
Senle çıkınca anladım
Eski Yunan atları var hani
Yeleleri büklümlü
Gün inerken de öyle
Ağaçtan iz düşümleriyle
Yürüyor Balan Tepeleri
Yürüyor bölük bölük can
Toplu bir güzelliğe doğru
Kadınım
Yaraşıyorsun sen Akdenize
THE MEDlTERRANEAN IS IN HARMONY WlTH YOU
inglés
The Mediterranean is in harmony with you
The stars sweat and you are sweating too
The same wet sparkle is on your nostrils
The noise of the motor boats does not stop
The dogs bark in the distance
A moment ago a child cried
A sheet is being shaken out from Fatma's window
Ali Dumdum is swearing for hours on end
The fishermen beat the sea
These sounds are like the earth swelling the silence
It is the silence garrulous of your geraniums
We lay on the veranda last night
the offshore summer breeze above us
My hands still smell of thyme
It was as though I didn't sleep with you
but was wandering the mountains
I learned from you how to write of the sea
The blue pencil is always in my hand
Like a fishing boat goes out on a trip
my teacher wife goes to school
I open out behind her
tracing a north wind in my exercise book
There is an island that is just shearwaters
it turns and turns in my head
The days I've lived with you
became a silver circle
when your sun touched my life
I found at last that smugglers' cave
as you dazzled my eyes open
Death is perhaps like washing
in those dark waters stolen from you,
greener than seaweed when still,
but blue after blue soaring with every fathom
I thought my losses, my débris, my alcoholic works
all belonged to this flat world
How was I to know I was on the peak of my happiness
I understood when I went out with you
You know those ancient Greek horses
with their curly manes
the trees with their projections are like them
when the day turns to evening
The Balan Peaks march
companies of souls march
towards the wholeness of beauty
My woman
you are in harmony with the Mediterranean
AGAMEMNON I
turco | Oktay Rifat
1
Gemileri sıyırtarak yürüdük, dere içine vardık; birer cıgara sardık eksik ve yamuk parmaklarımızla; tütünle seyrelen zamana çömeldik, taşlara verdik belimizi.
En çabuk eksilme bu! Ya ufalmak azar azar, ya bitmek temelli! Ve sonra yeniden,
Yeniden büyümek, toprağa ve poyraz yeline aykırı! Sincap gibi solumak kuşkuda, en sürekli kuşkuda!
Nemiz varsa dağın ardında. Onlarsa ansızın kalkışında kekliğin, kaçarken durup bakışında kertenkelenin, her delikte, her taşın altında.
Kesici, delici ve yakıcı silahlarını çevirmişler üstümüze, uzun gölgeli kargılarıyla korkak, topları, havanları, obüsleri, bazukaları gibi öldürücü.
Büyümez desek de büyürler! Bize benzer yüzleri. Tanrıları var zırhlar içinde... Işıltılı gözleri en korkuncu!
"Suçumuz ne ki! diye sorduk. Ne ki suçumuz, deyin de bilelim!" Biliriz suçlu olmanın yükünü. Belimiz bu taşla iki büklüm, dişlerimiz bu suyla karardı.
Hasta koğuşlarına düşmekse düşelim, hapis damlarında yatmaksa yatalım, ırgat pazarlarında satılalım, sudan ucuz!
Bakalım tel örgüler ardından, akken yoğurt bakracının bezi, ışıkken en büyük Dam, şipşakçı resim alırken şuna buna!
Kimi gün taşta, kimi gün beton üstünde, bütün kuşlarımız çeker gider, suyumuz tükenir testide akşamüstü;
Bir lokum durur güllü tabakta – Bilinmez ne gibi durur! –, daldaki yemiş emer geceyi bizler için,
Bizler için öyle ya! Agamemnon güler bu işe, Diomedes kılıçlarını kuşanır, ölümsüz destanların konusu olmak için.
Sazları ezerek yürüdük, dere içine vardık; bir cıgara içimiyle belli çağların taşlarına dayadık belimizi.
Biz toprağa çömeliriz – Canım toprak! –, onlarsa ayakta dikilir. Beş parmak bir olmaz! Tanrılardan türemiş onlar, onların konakları şadırvanlı;
Çift anlamlı masalarda oynarlar kanlı pokerlerini, kâğıt düzerler durmadan, kemik fişlerini atarlar sonralara,
Gümüş tastan içerler suyu – Canım su! –, bizlerse avucumuzla. Onların parmakları tırnaksız, bizimkiler kemikli ve işlek,
Kanar ve düşer çürük üvezler gibi, sancır da bütün gece. Kağnılara bineriz uzaklara göçmek için. Gece vakti dağların yolu düz!
Ötse diye bekleriz, seyrek tüylü o evcil kuş; susar amansız, susar uzaktan uzağa dalımızda!
Kesici, delici ve yakıcı silahlarını çevirmişler üstümüze, uzun gölgeli kargılarıyla mutsuz, topları, havanları, obüsleri, bazukaları gibi öldürücü!
Kütükleri budadık, tütünleri tekledik, pamukları çapaladık bakmadan. Bakmamak da olmaz temelli!
Yavrulu geyik gibi karılarımız, burunsuz ve terli; kimi çapada, kimi orakta, ve bir gelincik kanaması ovada içten içe.
Akşam olur, Yıldız doğar hışırtılı, bir titreme alır dağı taşı, davarın yönü gibi ak, anca ona benzer. O "Gel!" dedi mi bırakıp gideceksin, gitmemek olmaz!
Gökkuşakları iki zaman arasında, büyük hortumlar emici, karanlıkla devinen, taşla, toprakla fışkıran gökyüzüne,
Ve donsuz bebeler, kene gibi köy damları, camsız, kiremitsiz, üremez bir dağın yamacında, çaresiz ve kerpiç kendiliğinden.
AGAMEMNON I
inglés
Leaving the ships to be scraped we trudged on, and reached a valley; each of us rolled a cigarette with fingers gnarled or missing.
A smoke killed time as we crouched and leant against the rocks.
The quickest way to kill time! It gets less and less or ends for good. Or then again, it expands against the pull of earth and the north-caster! Panting like squirrels, suspicious, always suspicious!
Whatever is ours is behind the mountain. But they are there, running away in the sudden flight of a partridge, or in a lizard's glance, in every hole and under every stone.
They turned their fiery sharp savage weapons of destruction against us, cowardly with their long-shadowed spears, murderous as their guns or mortars, shells and bazookas.
Just when we say they can't increase, they do! Their faces are like ours but inside their armour are gods, their luminous eyes terrifying!
`What have we done wrong?' we asked, ‘can someone tell us our crime?’ We know the weight of guilt. Our backs bent double under this rock, our teeth blackened with tbis water.
If we must land up in hospital wards or in prison cells, or be sold dirt-cheap in the labour-market, so be it!
From behind the barbed wire let's look at someone taking random instant photographs of the white muslin over the copper yoghurt vessel, or of the huge Prison full of light!
In the evening the water in our jug is finished and perched on stone, or sometimes concrete, our birds all fly away.
One piece of lokum remains on the rose-patterned plate - God knows how! The fruit on the branch consumes night for us.
Yes, for us! Agamemnon laughs at this. Diomedes belts on his swords to become the icon of deathless epics.
We walked on, crushing the reeds and arrived at the valley; smoking, we leant against the ancient rocks.
We crouch on tbe earth - dear carth!- but they stand upright - chacun a son gout! They say tbey are descended from gods and their mansions have courtyards and fountains;
They play poker to the death on their rigged tables, they stack the cards and throw their bone chips for results,
They drink water from silver cups - blessed water! - we from the hollow of our hands. 'They have the fingers of cheats, ours are bony and workworn,
They fall and bleed like rotten rowan trees and ache all night long. And we mount the oxcarts to move away. The mountain-path is easier at night.
We wait for the sparsely-feathered farm-bird to sing; but from a distance the little bastard is silent on our tree.
They turned their fiery, sharp, savage weapons against us, with their long-shadowed cruel spears, murderous as guns and mortars, shells and bazookas!
We pruned the tree-trunks, thinned the tobacco-seedlings, hoed the cotton automatically, how can we stop caring for them?
Our wives like deer with young, humbled, sweaty, some with a hoe or a sickle, poppies on the plain bleeding inwardly.
It's evening, white as sheep's wool the Pole Star is born, a rustling tremor moves mountain and rock. When it says, 'Come!' you must up and leave, impossible not to leave!
Rainbows between two ages, great absorbent waterspouts moving in darkness, gushing skywards with rocks and earth,
And naked babies, village huts like leeches clinging to a barren mountainside, no windows, no tiles, made of poverty-stricken, sundried mudbricks.