Leta Semadeni 
Translator

on Lyrikline: 9 poems translated

from: rhaeto-romance, slovenian, german to: german, rhaeto-romance

Original

Translation

Scriver poesias

rhaeto-romance | Leta Semadeni

Mincha pled
na tschernü
sbraja

Mincha pled
sbüttà
sbraja

Mincha pled
chi resta
cloma

A quels na tschernüts
A quels sbüttats

E tuot ils pleds
paisan
listess

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Gedichte schreiben

german

Jedes Wort
das nicht gewählt wird
schreit

Jedes Wort
das verworfen wird
schreit

Jedes Wort
das bleibt
ruft

Nach den nicht gewählten
Nach den verworfenen

Und alle Wörter
wiegen
gleich schwer

Diese deutsche Fassung aus der Hand von Leta Semadeni ist keine Übersetzung im eigentlichen Sinne, vielmehr handelt es ich bei „Scriver poesias" und „Gedichte schreiben“ um zwei parallel entstandene Texte, die sich wie Zwillinge gleichen.

ŽILE ŽICE

slovenian | Anja Golob

To se mi sanja: žival ima prste.
Leži na boku, gledam jo s hrbta,
glavo sklanja naprej, kot da je
plašna, in rahlo ritmično niha.
Z mehaničnimi, praznimi gibi
brska po raztrganini, prsti pozorno
prebirajo tkivo in iščejo žile.
Eno po eno izdirajo, da jih je lažje prijeti –
žile so tenke, a čvrste, kot žice v električnem vezju –
in jih s težavo pretrgajo, drugo za drugo.
Žival dela neslišno, je skoraj negibna, počasi
in temeljito prekinja dovode utripanja srcu,
ki se ječé zapira, kakor žival zastira zavese zenic.
Prostor krog nje je izpraznjen, namočen v mlako
polzeče krvi, nad katero nima in noče več oblasti.
Plašč njene kože je razpet na skelet kot mlahav
šotor v pomladnem vetru, pred katerim ležijo
kot nametana prtljaga nasedli organi.
Hlastavo diha žival (telo je mašina), prisluhne,
skrči se, obnemore, stegne zariple prste od sebe
in zmagoslavno otrpne.

© Anja Golob
from: VESA V ZGIBI
Ljubljana: Mladinska knjiga, 2013
Audio production: Literaturwerkstatt Berlin, 2015

FILFIER D’AVAINAS

rhaeto-romance

Quist n'haja insömgià: La bes-cha ha dainta.
Ella giascha sül flanc, eu vez sia rain,
il cheu inclinà, sco sch'ella füss
ombrusa, ella til nina, quaidamaing.
Cun manadas mecanicas fua ella
in üna praja frais-cha, sia dainta petna
il tessü tscherchond las avainas.
Üna davo tschella tir‘na oura, per tillas pudair tegner meglder,
avainas finas, mo robustas sco filfiers d'ün'installaziun electrica -
i's laschan s-charpar be cun fadia, minchüna dapersai, üna davo tschella.
La bes-cha lavura sainza flippir, bod sainza as mouver, e paralisa
plan planin il puls dal cour,
chi's serra dschemond sco pro la bes-cha la tenda da la pupilla.
Intuorn ed intuorn es il spazi vöd, surtrat cun ün pantan
da sang chi sfuondra planet illa terra e ch'ella nu voul e nu po plü dominar.
Il mantel da sia pel es tendü intuorn l'ossadüra, üna
tenda fluocha aint il vent da prümavaira, daspera giaschan, sco bagagl büttà nan per cas, organs chi han fat nav ruotta.
La bes-cha nu tschüffa flà (il corp es maschina), ella taidla,
ella as rapla, as lascha ir, stenda dascus sia dainta
e dvainta marva in seis triumf.

Trad. Leta Semadeni

Vuolp da cità

rhaeto-romance | Leta Semadeni

Mincha not maglia
la vuolp il rest
dal di pulischa
la coppa sgiazza
vi da mia sön glischa
sco ün spejel

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Stadtfüchsin

german

Jede Nacht frisst
die Füchsin den Rest
des Tages putzt
die Schüssel scharrt
an meinem blanken
Schlaf

Übersetzt von Leta Semadeni

von grammatik

german | Ulrike Draesner

wie licht
in spalten höhlen türmen
fließt licht in zellen
auf. du bist, doch wo?
die see rauscht schon
genug. wie schwerter drei
wolkenhaie sich übern himmel
schieben: formation. die
nacht ist hell. das rudel
ruft. licht wie es in
spalten höhlen steine
fließt. du bist nicht
wo, nicht wer. du
gehst, der wald steht still.
die erde dreht. das lamm
springt in die see. ein
schatten ruft. was altes
weiß von dir. die kehle
streckt sich schon. der
wolf liebt seinen satz.
das rudel ruft.

© 2005 Luchterhand Literaturverlag, München
from: Kugelblitz
München: Luchterhand Literaturverlag, 2005
Audio production: 2006, M. Mechner, literaturWerkstatt berlin

da la grammatica

rhaeto-romance

sco glüm
in sfessas cuvels tuors
cula la glüm sponsa
in cellas. tü est, mo ingio?
il mar schuschura fingià
avuonda. sün tschêl passan
trais squals da nüvla
sco spadas: fuormaziun. la
not es iglüminada. il tröp
cloma. glüm co ch’ella cula
in sfessas cuvels crappa. tü nun est
in alch lö ne qualchün. tü
vast, il god resta müt.
la terra gira. l’agnè
saglia aint il mar. üna
sumbriva cloma. alch vegl
saja da tai. la gula
as stenda fingià. il
luf ama sia sequenza.
il tröp cloma

Trad. Leta Semadeni

Solitude

rhaeto-romance | Leta Semadeni

L’anguel
fa giò la pletscha
ün mail
lessa’l avair
ün curtè
cunter
la suldüm

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Solitude

german

Der Engel
schält
einen Apfel
möchte er haben
ein Messer
gegen
die Einsamkeit

Übersetzt von Leta Semadeni

Sül glatsch

rhaeto-romance | Leta Semadeni

Ün corv
sigliuotta
suravi
la pirantüm

Il glatsch
batta
las alas

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Auf dem Eis

german

Ein Rabe
hüpft
über die Kälte
hinweg

Das Eis
schlägt
mit den Flügeln

Übersetzt von Leta Semadeni

Poesia da chadafö

rhaeto-romance | Leta Semadeni

Be la pitschn’odur
d’üna taja cotschna
E tü est qua

Culla culur da chanella
aint ils chavels la natta
sül misun e’l pesch
aint in man

La chadafö schloppa da la vapur

Sur l’ur da la padella oura
noudan
il pesch e la taja
davent

Il prüm plat dvainta üna poesia:

Dal cumün
tanter vulcans cuverts da naiv
e gods sulvadis
ingio cha’ls tucans
struschan lur picals greivs
ün cunter l’oter

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Küchengedicht

german

Ein winziger Geruch
von roter Schote
und du bist da

Mit der Zimtfarbe
im Haar der Narbe
am Kinn dem Fisch
in der Hand

Der Dampf sprengt die Küche

Über den Pfannenrand
schwimmen
der Fisch und die Schote
davon

Die Vorspeise wird ein Gedicht:

Über das Dorf
zwischen schneebedeckten Vulkanen
und wilden Wäldern
wo Tukane
ihre schweren Schnäbel
aneinander reiben

Übersetzt von Leta Semadeni

Oda dal chavrer a sia chavra

rhaeto-romance | Leta Semadeni

Minchatant gir’la
silenziusa tras mia chasa
e salüda culla cua da l’ögl ant co ir

Minchatant giasch’la aint illas nüvlas
e sbegla
e’m stüda
sco üna sajetta

Ella sa sfrantunar meis cour

Minchatant voul ella avair meis temp
magliar mias rösas

Sül piz da las cornas
charg’la la stà splendurainta
tilla porta a mai
Luot, luotin
tilla pozza’la sül glim
sfruscha seis cheu vi da mia porta

Ed eu vez
la preschentscha glüschainta da mia chavra

Il portun resta avert sur not
perche eu nu sa che ch’eu sun
ed ingio e scha
e perche cha la chavra
m’ irradiescha e’m perseguitescha
tras il fö da meis dis

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Ode des Hirten an seine Ziege

german

Manchmal durchstreift sie
geräuschlos mein Haus
grüsst mit der Pupille am Ausgang

Manchmal liegt sie in den Wolken
und meckert
und löscht mich aus
wie ein Blitz

Sie kann mein Herz zerschmettern

Manchmal will sie meine Zeit haben
meine Rosen fressen

Auf ihre Hörner spiesst sie
den gleissenden Sommer
bringt ihn mir heim
Ganz still
Legt ihn auf die Schwelle
reibt den Kopf
an meiner Tür

Und ich erkenne
die leuchtende Gegenwart meiner Ziege

Das Tor bleibt offen über Nacht
denn ich weiss
nicht was ich bin
und wo und ob
und warum die Ziege
mich durchleuchtet und verfolgt
durch das Feuer meiner Tage

Übersetzt von Leta Semadeni

Insomnia

rhaeto-romance | Leta Semadeni

Pro’l tigher
as dorma mal
Vi da sia taimpra clocca
la sgrischur striblada
Las griflas sbattan
il tschagl grofla scrolla
e stira vi da mia sön
La tschatta arda
pronta per l’assagl

© Leta Semadeni
from: Poesias da chadafö / Küchengedichte
Ediziun da l’Uniun dals Grischs, 2006
Audio production: Modern Times, 8500 Frauenfeld
© L. Semadeni 2008

Insomnia

german

Beim Tiger
schläft sich’s schlecht
An seiner Schläfe pocht
gestreift das Schaudern
Die Krallen klappern
die Wimper schnurrt und schnurrt
und zurrt und zerrt an meinem Schlaf
Zum Sprung bereit
die Tatze brennt

Übersetzt von Leta Semadeni