Ingrid Degraeve 

Translator

Hij vloog en bleek gelijk te hebben:
hij werd geprezen, gezegend, ze bogen zijn hoofd voor hem.
Hij vloog een tweede keer en bleek weer gelijk te hebben:
hij werd aanvaard en ze schonken hem brood, water
en een kam voor de veren van zijn vleugels.
Hij vloog een derde keer en ook deze keer bleek hij gelijk te hebben:
hij werd in hun midden opgenomen, ze verzoenden zich met hem.
Hij vloog een vierde keer en bleek zich te vergissen:
ze noemden hem een zielige plagiator van een engel.
Toch vloog hij een vijfde keer
en ze schoten hem neer,
maakten hem af.

Witte windhonden
van sneeuwstorm en vorst
vlogen over vele velden
en staken
vele bergen en vele heuvels over
en rukten de ene stad na de ander
de schedel af,
de witte windhonden
van sneeuwstorm en vorst…

en aan de rand van het dorp
beeft mijn huis als een haas

De stad is zwak verlicht,
de straten kleuren grijs,
ieder heeft een vriend in zicht,
ieder een vijand ongelukkigerwijs.

Waar er niets nieuws te beleven valt,
ligt het geluk niet voor het oprapen.
Waar behalve waarheid niets opvalt,
kan je je enkel aan het niets vergapen.

Waar verlangen naar verandering
bij niemand opkomt, is er geen betovering,
heeft niemand dorst naar het leven,
maar wel een kaartje naar de Hof van Eden.

Waar schaduwen rondlopen
en zinloze rondjes trekken,
waar niemand nog durft te hopen
behalve de tijd te doden en te rekken,

waar het licht nooit doorbreekt,
bedelt men ‘s nachts in het spoor van het gerucht,
dat de lucht is vergrendeld,
lucht, snel, lucht!

Ik had je lief met hetzelfde gevoel
zoals ik van de wereld, de kindertijd hou
die weliswaar verbleekten in het gewoel
van de jaren en later verdwenen samen met jou.

Alle vrede ging aan me voorbij,
maar ik struikelde niet, noch ontaardde,
want ik had je lief zoals in mei
de morgenzon de aarde.

Maar helaas, voor mij bleven alle deuren gesloten,
je liet me niet binnen en aan je bed
van rusteloze dromen met duizend echtgenoten
knaagde je achterdocht als een fret.

Op een keer zal God het huis binnenlopen,
in een kleed gehuld, nachtblauw,
niemand zal aan je zijde liggen en verloren
zul je zeggen dat je van me houdt.

Ontzet zal ook ik mijn armen spreiden
en als je me dan tegemoet zal roeien,
zullen de witte schepen in mij
hun anker lichten en loeien.

Uit domheid heb ik mijn stok verloren,
sierlijk uit kornoeljehout gesneden,
zolang ik wist dat hij me zou toebehoren,
was er om bang te zijn geen reden,
wat ik moest bereiken, bereikte ik,
wat ik moest halen, haalde ik,
was ik onderweg en de zon al gezonken,
dan liep ik dapper door het donker,
maar ik offerde hem aan de oevers van de Iori,
waar ik bijkwam van een kater,
en voor de rondwriemelende mieren
legde ik hem als een brug over het water.

(1) Hoe vreemd hangt het verdriet daar in de zalen
waar de nakomelingen van fiere families voorbijglijden
en de lucht doorsnijden met hun gladgeschoren witte kinnen.
Op eenzelfde maat is de lengte van hun stappen uitgesneden,
op een feilloze weegschaal zijn hun woorden afgewogen, zij
zijn het die het nu! eer aandoen,
fier tronend op hun eigen magische schaduwen
glijden ze zwevend voorbij
alsof hun ingewanden, hun huid over een bed van bedauwd gras zijn gespannen (2) ach, laat ze hun families,
vaderland en continent,
planeet en heelal,
en ook nog, mochten ze die hebben, hun doden eer aandoen, (3) en zit jij maar verveeld, geërgerd, te zoeken naar een stuk brood en een druppel poëzie, gevangen als een vis in het net van de door hun trajecten doordrongen lucht
en schaam o schaam je voor je vrouw en kinderen die je niet kunt voeden, voor de gedichten die je niet kunt schrijven,
voor je gezicht dat je niet kunt scheren, en ook
voor je verlangen hun zalen te ontvluchten en je onvermogen je uit de voeten te maken, je voelt je zo zwaar, alsof je uit, alsof alles onder je huid uit glasscherven bestaat, (4) en ach laten de vogeltjes alleen in hun ziel kwetteren, terwijl in jou aanhoudend nachtkatten krijsen, treinen ratelen, overleden vrienden hoesten, (5) en laat ze door de zalen glijden, als jij maar de door hun scherpe kinnen uit elkaar gereten onverschillige lucht weer heel maakt, aaneennaait, aaneenhecht met je gedichten
zodat ze niet in je keel blijft steken, zodat ze je niet verstikt
(6) en wacht geduldig de dag af
waarop zij, de fiere nakomelingen, hun genealogische propellers zullen aanzwengelen,
of hun kleurige harten als luchtbalonnen zullen opblazen
en voor ieders ogen, tot ieders verbazing, wiegend de hoogte in zullen gaan, de wolken in, en als overtollig balast hun zakfamilies, hun zakvaderland, continenten en planeten overboord zullen gooien, die ze al eer hebben aangedaan,
en ze zullen met een eervolle missie koers zetten naar eerloze heelallen, (7) terwijl jij tot laat in de nacht door de straten te hebben gedwaald,
en bij thuiskomst,
aan de schrijftafel postgevat,
ongewoon verheven en tedere gedichten zult schrijven
waarin je zult vertellen over je vrouw en kinderen,
je bejaarde ouders,
je voor altijd uit het buitenland teruggekeerde broertjes en zusjes,
je vrienden die zich tot monnik geroepen voelden en je collega’s die je uit tijdschriften knipt (8) en zij zullen allen trots op je zijn,
en niet een zal verraden
hoe je af en toe angstig naar het raam loopt
en je stiekem de met sterren bezaaide hemel afzoekt
om na te gaan of daar alles is zoals het hoort.

Je kunt overal begrip voor opbrengen.
Ook ik zou met gelijkaardige wijsheden mijn hart bedriegen,
maar er kwam geen einde aan,

aan die tijd van stenen verzamelen – zeg ik het goed? – aan die tijd dus
kwam geen einde, uitzichtloos, niet om trots op te zijn:
ik verzamelde elke rotsblok, elke kiezelsteen,
ik trok een hoge ringmuur rond me op,
zo hoog,
mocht de tijd om te schieten aanbreken,
ik de lichtste kiezelsteen niet eens in beweging zou krijgen,
niet eens over de muur zou kunnen gooien.

Ik ben ook bang om te bewegen – misschien storten ze wel in,
mijn in de loop der jaren verzamelde sprekende stenen,
en verpletteren ze me. Ik blijf onbewegelijk zitten

en bekijk elke steen één voor één;
sommige heb ik lief,
maar dat kan ik niet verraden.

Reeds vervloekte ik het geheugen,
reeds was ik je warme lichaam vergeten.
Het natte verkeerslicht gooide als een leugen
wat licht over de eenzaamheid van de nacht.

Ik verzaakte aan de liefde, toch kon ik de slaap niet vatten,
oude akkoorden zetten de achtervolging in.
Toen ik mijn gevoelens kil weglachte,
begreep ik dat ik nooit meer naar de fles zou grijpen.

De straat doorkruist het duister als een potloodlijn,
wonderlijk toch hoe de huizen veranderen van vorm,
ook zonder jou is het leven wondermooi en fijn,
geloof me, naar jou kijk ik niet meer om.

Als ik me op
mijn bed gooi

en mijn gezicht
in mijn hoofdkussen begraaf

en mijn armen
naast me uitstrek

weet je
wie ik dan nadoe?

De ooievaar,
beste vriend,

de ooievaar die een jager
in mijn kindertijd neerschoot.

Zo plofte hij op de aarde neer,
krachteloos,

zo begroef hij zijn kop
in het regennatte veld,

zo liet hij zijn vleugels hangen,
zo blies hij zijn ziel uit.

                Het bos was als een kathedraal zo hoog
                Galaktioni

Dit bos is dicht, maar o zo licht,
als een kathedraal die zich naar de zon richt.
Elke dag verrast het bos met een gezicht
van vuur in het morgenlicht.

Als de zon opgaat, loop je er in alle stilte door –
hier doet bezoek zich maar zelden voor.
Sluimerend ligt het gehuld in een nevelspoor.
Eenvoudig en ongestoord

is zijn rustplaats. Zijn lege wegen
wervelen eindeloos rond in een kring. Hier voel je de zegen
van voluit, bedachtzaam en licht ademen. Toegenegen
keek ik in het rond en elke lichtkegel

wees erop dat elke boom een eigen geloof verkondigde:
deze staat voor Confucius en die voor Laotse,
de takken buigen door onder de rijpe vruchten
die een rijke oogst beloven.

In het bos groeien aanzetten tot een werkwoord,
tot een woord, duidingen van een droom,
zelfs het Gulden Vlies en de beker Gods klinken door
in de stem van het bos, en hoor,

de echo van het bos klinkt eindeloos in de tijd,
voor wie er nooit heeft vermeid
zijn woorden, bos, woordenbos voor altijd
naar een ver buitenland afgeleid.

1

Wel zo’n tien generaties voorouders
en iets minder nakomelingen
spiegelen zich in mijn bloed,

toch weet ik niet hoe ik moet beleven,
hoe ik moet beschrijven, hoe ik moet ervaren
deze o zo gele herfst,

die het uit elkaar gespatte vermoeden bij elkaar sprokkelde
en sprak: alles begint van vooraf aan,
zoals gewoonlijk, met verwelken.

2

Goedeherfst allemaal.
Ik kan urenlang aan het raam zitten
en voelen dat ik onmogelijk ergens over kan schrijven.

Goedeherfst, beste leven,
mijn altijd wisselend, mijn ongrijpbaar,
mijn ook niet mijn bestaan,

ik kan urenlang aan het raam zitten,
ik kan dat het buiten herfst is,
ik kan dat het buiten warm is.

Ik kan dat drie meisjes komen,
maar dat het hart voelt: onder hen is een
mijn geliefde, en de tweede is

mijn geliefde, maar de derde is
mijn geliefde. Ik kan
dat ik niet anders kan schrijven.

Ik kan
(Goedeherfst allemaal)
dat ik niet anders kan schrijven.