Ajmer Rode
english
ਵਡੇ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਖੇਡ
ਗਿਣਤੀ ਮਿਣਤੀ ਨੰਬਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ
ਸਾਡੇ ਮਨ ਨੂੰ ਘੱਟ ਹੀ ਟੁੰਬਦੇ ਹਨ।
ਪਰ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਸ਼ਹਿਬਰ ਵੇਖ
ਅਸੀਂ ਉਤੇਜਤ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ
ਗੋਲਮੋਲ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੇਖ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਾਂ
ਸੱਤਿ ਅਸੱਤਿ ਠੀਕ ਗਲਤ ਦਾ
ਨਿਰਨਾ ਕਰਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਾਂ ਪੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਦੁਖ ਸੁਖ ਕਰਦੇ
ਉਮਰਾਂ ਲੰਘਾ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ।
ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਗੁਣਮੂਲਕ ਹੈ ਤਰਕਮੂਲਕ ਨਹੀਂ
ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਕਾਢ ਮਰਦਾਂ ਨੇ ਕਢੀ ਹੋਵੇਗੀ
ਸ਼ਾਇਦ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਚਲਾਕੀਆਂ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ
ਜਾਪਦਾ ਨਹੀਂ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਹੱਥ ਸੀ
ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਤਾਂ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਸੀ
ਜਣਨ ਤੇ ਪਾਲਣ ਪੋਸਣ ਵਰਗੇ ਮੂਲ ਕਾਰਜਾਂ ਵੱਲ
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਟੁੱਟਣੋਂ ਬਚਾਉਣ ਵੱਲ।
ਨੰਬਰ ਸਾਡੀਆਂ ਰੂਹਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਹੀ ਭਾਉਂਦੇ ਹਨ
ਪਰ ਵਡੇ ਨੰਬਰਾਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਖੇਡਾਂ ਜਰੂਰ ਖੇਡ ਸਕਦੇ ਹੋ
ਤੇ ਮਨ ਮਰਚਾਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ
ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਜੇ ਮੈਂ ਵੱਟੀਆਂ ਦੇ ਢੇਰ ਤੇ ਬੈਠ ਜਾਵਾਂ
ਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਾਹ ਲਏ ਇਕ ਅਰਬ ਵੱਟੀਆਂ ਗਿਣਾਂ
ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ 14 ਸਾਲ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ
ਜਾਂ ਜੇ ਮੈਂ ਗਿਣਨਾ ਹੋਵੇ ਕਿ ਅਫਰੀਕਨ ਦੇਸਾਂ ਨੇ
ਅਮੀਰ ਪੱਛਮੀਂ ਮੁਲਕਾਂ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਕਰਜਾ ਦੇਣਾ ਹੈ
ਜੋ 200 ਅਰਬ ਹੈ (ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਸਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ)
ਤਾਂ ਇਹ ਗਿਣਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੀ ਹੋਵੇਗਾ
ਮੈਨੂੰ 40 ਵਾਰ ਜਨਮ ਲੈਣਾ ਪਵੇਗਾ
ਤੇ 24 ਘੰਟੇ ਬਿਨਾਂ ਰੁਕੇ ਗਿਣਦੇ ਰਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ।
ਹੁਣ ਫਰਜ਼ ਕਰੋ ਇਸ ਕਰਜੇ ਕਰਕੇ
ਹਰ ਸਾਲ 50 ਲੱਖ ਬੱਚੇ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਅਸਲ ਵਿਚ
ਤਾਂ ਇਸਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ) ਅਤੇ ਹਰ ਮਰ ਰਿਹਾ ਬੱਚਾ
ਦਿਨ ਵਿਚ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਸੌ ਵਾਰ ਰੋਂਦਾ ਹੈ
ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਹੀ
ਅਕਾਸ਼ 10 ਖਰਬ ਚੀਕਾਂ ਨਾਲ ਭਰ ਜਾਵੇਗਾ।
ਯਾਦ ਰਹੇ ਜਿਹੜਾ ਬੋਲ ਇਕ ਵਾਰ ਮੂੰਹੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇ
ਉਹਦੀ ਊਰਜਾ ਲਹਿਰ ਕਦੇ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ
ਅਤੇ ਨਾਂ ਹੀ ਅਕਾਸ਼ ਚੋਂ ਕਿਧਰੇ ਬਾਹਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਸ਼ਾਂਤ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਜੇ ਇਹਨਾਂ ਚੀਕਾਂ ਵਿਚੋਂ
ਇਕ ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਕੰਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਚਲੀ ਗਈ
ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਰੂਹ ਦੇ ਇਕ ਅਰਬ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਕੇ ਖਿਲਾਰ ਦੇਵੇਗੀ
ਚੌਦਾਂ ਵਰ੍ਹੇ ਲੱਗ ਜਾਣਗੇ ਇਹ ਟੁਕੜੇ ਇਕੱਠੇ ਕਰਨ ਵਿਚ
ਤੇ ਦੁਬਾਰਾ ਇਕ ਸਬੂਤੀ ਰੂਹ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਕਿ ਸਾਰੀਆਂ 10 ਖਰਬ ਚੀਕਾਂ
ਇਕੋ ਵਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ਸਿਰ ਵਿਚ ਵੜ ਜਾਣ
ਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਾ ਪਵੇ।
Audio production: The Enchanting Verses Literary Review
Playing with Big Numbers
Human mind
is essentially qualitative.
As you know
we are easily excited by
pinks and purples
triangles and circles
and we endlessly argue
over true and false
right and wrong.
But the quantitative
rarely touches our soul.
Numbers were invented mainly
by men to trick each other.
Women likely
had nothing to do with them; they
had more vital tasks, survival for example,
at hand.
Yes, numbers are often shunned
by our souls
but playing with big numbers
could be real fun.
Say if I were to sit on a gravel pit and
count one billion pebbles non-stop
it will take me some 14 years.
or if I were to count what Africa
owes to rich foreigners – some 200 billion
dollars (more infact) -- it is impossible.
I will have to
be born 40 times and do nothing
but keep counting 24 hours.
Although things could be simpler on a
smaller scale. Suppose as a result
of the debt, five million children die
every year, as in fact they do,
and each dying child cries
a minimum of 100 times a day
there would be a trillion cries
floating around
in the atmosphere just over a
period of five years.
Remember a sound wave once
generated never ceases to exist
in one form or the other,
and never escapes the atmosphere.
Now one fine morning, even if
one of these cries suddenly hits
you, it will shatter your soul into
a billion pieces. It will take
14 years to gather
the pieces and put them back
into one piece.
On the other hand, may be all the
trillion cries could hit your soul
and nothing would happen.