Izabela Korybut-Daszkiewicz 

Übersetzer:in

idzie samotny parkową aleją
wolno stawia stopy
rozcina ciało wiosny
chce wiedzieć dlaczego i zapomnieć, co potem

żylaste ręce, wystające kości policzkowe
czasami wie, czego chce, zwłaszcza dziś

ściśnięty w kieszeni jeszcze zimny metal
buty z dobrze wyprawionej skóry
w portfelu trochę gotówki i kilka kart
na jednej z nich dzisiaj się uśmiecha

idzie po skoszonej pierwszy raz w tym roku trawie
zapach taki, że nawet otępiałym nosem palacza czuje
chce wyjaśnić przyczynę zgonu wiosny
może i powieść napisać

pochyla się i z całej siły wbija nóż w ziemię

niemal prosta linia, krew
wkłada rękę do środka i długo grzebie
aż wyjmuje mały niebieski samochodzik
ten, który zgubił w dzieciństwie

komputer mówi – dotarliśmy
zazwyczaj nie jest rozmowny, ale już kilka godzin nawija
o przycinaniu drzewek owocowych
mówi – cel podróży osiągnięty

zdrętwiały mi palce u stóp
opuszczam statek kosmiczny
rozglądam się, zbieram próbki ziemi dla naukowców –
chodzę po takim samym pokoju jak mój
całe lata świetlne nie ma wokół żadnego życia
i zasłon też nie ma
na dworze prószy śnieg
w oknach po drugiej stronie ulicy świecą się lampki
dzieciaki kotłują się na chodniku

tylko kosmiczna samotność i skały

chciałam usmażyć omlet
rozbiłam jajko
potem drugie
w trzecim znalazłam umorusanego chłopca

siedział sam, bez rodziców
w centrum handlowym
przy nim stało pudełko

rozejrzałam się czy nikt nie widzi
i dalej robiłam
śniadanie

kiedyś wszyscy moi przyjaciele umrą
odejdą krewni i ukochani
umrą wrogowie i z powierzchni ziemi
znikną wszyscy sąsiedzi i przechodnie
których choć raz spotkałam
na ulicy

umrą koledzy z klasy i z roku
nauczyciele i wykładowcy
znajomi z pracy

ostatnie tchnienie wydadzą
wszyscy ludzie
z którymi
z niezrozumiałych powodów
przyszło mi nosić taki sam mundur
czasu
choć nie brałam udziału
w jego bitwach

umrą ptaki co przedtem latały
nad moją wysoko uniesioną głową
zamilkną na wieki psiska za miastem
których wycia słuchałam
w straszliwe noce

pod płotem jeszcze podbiał będzie rósł
na altanach będą odpoczywały znużone winogrona
lecz nikt już nie nazwie mnie po imieniu
bo mnie samej już nie będzie

i wtedy
ostrożnie
z lekko przechyloną głową
będę się przyglądać obcym psom
winogronom i podbiałowi

i wtedy
pierwszy raz będę naprawdę widzieć
lot ptaka

a przechodząca obok para
przezornie
ominie wzrokiem
ławkę
na której siedzę

będą wiedzieli
że inaczej niż oni
ja naprawdę widzę
lot ptaka

że
ja
to te wszystkie nieznane mi
psy winogrona
i podbiał

stary pisarz patrzy na mnie z obrzydzeniem
cedzi przez zaciśnięte zęby
– kto ci zabrania pisać to co chcesz?
za jego czasów była cenzura a teraz żyjemy
w cieplarnianych warunkach dojrzewamy jak pomidory

– kto ci zabrania pisać to co chcesz?
pytają wielkookie ryby w niewidzialnej rzece czasu
– kto ci zabrania pisać to co chcesz?
drążą Myszka Miki i mister Jezus
spleceni za ręce w przesiece snów
tej samej w której tonę w której zatonęłam i pójdę na dno

– kto ci zabrania pisać to co chcesz?
pytają mnie fale muszle małże rybitwy i glony
kapitanowie zatopionych statków i niewinne dziewczęta
za dziesięć lat będą już wznosić toasty i krew jedna drugiej wypijać
pod pomnikiem syrenki Andersena czy w innym hotelu

– kto ci zabrania pisać to co chcesz?
niepokoją się okna wieżowców
i sunące w górze obłoki

odwracam się do nich i mówię
– wy mi możecie zabronić i
zabronić mogą mi czerwone kiście jarzębiny

pewnego dnia przy kontenerze na śmieci zauważyłam wypchanego ptaka

zauważyłam i zapomniałam, lecz on pamiętał, zaczął mnie prześladować –
dokądkolwiek szłam, kogokolwiek spotykałam, wszędzie się pojawiał, taki wyliniały

najpierw udawałam, że go nie widzę
niech się zwiduje, co mi tam – i tak nie może ćwierkać ani dziobać

ale potem zrobił się bezczelny – migał mi przed oczami nie tylko w miejscach publicznych –
w tłumie studentów, słuchaczy, przechodniów –
pojawiał się wśród przyjaciół, bliskim siadywał na głowach

spróbowałam po dobroci, podeszłam i zapytałam – co tu robi i czego chce ten wypchany ptak
lecz on tylko siedział niemo
a ojciec, na którego głowie się umościł, spojrzał na mnie pytająco
tato, ptak ci siedzi na głowie! – szepnęłam
machnął ręką, że też mi coś – wielkie rzeczy

odtąd widywałam wypchanego ptaka w snach, nawet tam nie dawał mi odpocząć
prawie przestałam spać, prawie przestałam jeść, prawie mnie nie było
i widziałam go nadal – zawsze w tej samej zastygłej pozie, niemy, z oskubanymi piórami
zaczęłam mieć wrażenie, że lekko się uśmiecha. wypchany ptak ze mnie drwił
capnęłam go i z całej siły rzuciłam o ścianę. ale się okazało, że to nie ściana, tylko
lustro

wtedy pierwszy raz zobaczyłam w nim lecącego ptaka

Widziałam aniołów z automatami w ręku
smutno patrzyli w ziemię na lotniskach i dworcach

czekali

Widziałam wysłane przez rodziców ośmioletnie dzieci
biegły do działaczy praw człowieka
krzycząc – oddajcie nam tęczę –

śmiały się

Widziałam mężczyzn uważających się za prawdziwych mężczyzn
i kobiety uważające się za prawdziwe kobiety
gdy się przedstawiały, zamiast imienia mówiły
– jestem kobietą tego a tego –

Widziałam opuszczone wsie, wycinane lasy
rzeki przegrodzone tamą, miasteczka z kościołami

w lustrze

w tamtym życiu byłem koniem
służyłem jako rumak, na pogrzebie
we wczesnym średniowieczu zamęczyli
mnie w turnieju Prusowie, jeszcze żywego w jamę
kładli mnie brzuchem do ziemi, przednie nogi
podkulone, przyciśnięte mostkiem, trach
jeden po drugim pękały kręgi szyjne, oczy
zwrócone na zachód, tam, gdzie za morzem żyją rybojady, wysoko
wzniesiony zad
w tamtym życiu, kiedy byłem koniem
harowałem u Niemca w kopalni w Banskiej Szczawnicy
w krecich ciemnościach, oślepłem
którejś nocy, czarnej, bez księżyca
zabrali mnie do stajni, a potem pomaleńku
gdy młody księżyc rósł, nocami wypuszczali
na popas, oczyska wciąż szerzej i szerzej się otwierały, przywykły
w tamtym życiu, kiedy byłem koniem
z Nowogródka do Wilna przywiozłem Mickiewicza
później błądziłem po mieście
na drewnianych koturnach
umierać wszyscy jadą do kochanej ojczyzny, do Vilniusa
teraz straszę na Belmoncie
czasami w Serejkiszkach
na grzbiecie dźwigam policjanta
granatowego jak daleki las

w tamtym życiu byłem ptakiem – słowikiem
w mieście nad Dunajem, pośród wzgórz i wąwozów, lasami
upstrzonych, na Litwie leśnej i polnej
budziłem ze snu kosiarzy
w tamtym życiu, kiedy byłem ptakiem
całą noc, tę ostatnią majową, gdy nie chce się ściemnić,
całą bratysławską noc, jak wariat
toczyłem bój ze wszystkimi
ptakami dnia i nocy, i wszystkie
pokonałem, lecz o świcie
szalona kukułka i tak przyłapała poetę golutkiego
grosze w kieszeni, kieszeń w drugim pokoju
zostaje tylko miłość, śmierć i rekruci
sam sobie teraz wykukasz

w tamtym życiu, kiedy byłem poetą
zauważyłem, że wszystkie Francuzki, z którymi jadę
leżę albo lecę – usypiają mnie, są tak blisko
i nie trzeba  rozmawiać                                        
słowami, rękami, opuszkami                                        
gorących palców, kącikami                                       
ust, śnię w zamkniętej przestrzeni