Asmaa Azaizeh

 I didn’t believe I would ever learn to die
I wasn’t around when death was for free
But I was there when my maternal grandfather paid the price of cotton labourers’ sweat that made his Ottoman suit
The price of bare miles to the women of Bosnia
The price of their tears on the chests of their men before the war
The price of God’s banners
The price of the emperor’s frivolousness and long-term sickness

Balkan blood dripped on my school shirt
The teachers found vows of vengeance in my backpack, and so fabricated chapters of history

I wasn’t around when death happened by chance, on the road
But I was there when my paternal grandfather paid the price of a signature at the bottom of a page, the price of surrendering his village at the bottom of the mountain, of taking the occupier’s hands off of it, the rebel’s taking his hands off of his waist. With the move of a pen, my grandfather’s ink numbed the slope. With the folding of a paper, the mountain folded history, with a handshake, he took the valley’s hand from the tank’s muzzle.
The almond trees died in the cardiac operation rooms, the wedding horses shrouded their eyes with henna and killed themselves.
No one cleansed my ethnicity. But the mountain’s spinal cord broke. And so broke my chance to ever ascend it together, to look at Christ’s footsteps on the lake and copy them.

I’m not the miracle
I didn’t walk on water and I didn’t heal myself of your love’s ailments
But it was my heart’s water which I learned to turn into asphalt whenever I remembered you
I learned to flee the lava that dripped from the mountains of your fear
And I didn’t learn death

I wasn’t there when death was a once and for all lesson
Where the memory of the rocket betrayed it and so forgot the way
The bullet that never meant to cease being a pen
The massacre that passed by the main road and fired peace
When I was walking in the back road
Picking yellow daisies and watching wars drawn in cartoons

I didn’t believe I would ever learn to die
Until Beirut’s war drowned my mother’s lullaby in the well
The scent of invasions emanates from the cooking oven
The commando’s voice enters Um Kulthoum’s cassette
The skulls that paved the city road, they leave the poster hanging beside the bed and lull me, tapping my soft head like a long latmiya. So I stop crying, or they stop crying in it.

My heart grows in the well like a pomegranate tree, each time a branch is broken I climb another on my way to you. All of me breaks, so I become a nest. The birds look in the water and see the laughing face of a Bosnian, I look in it and see your face.

I am the child of tubes crossbred in a medical lab
I smelled the scent of dead horses in my father’s sperm
And I retreated
I was born in the seventh month
After I was beaten by Bosnians in my mother’s womb
And I retreated

I didn’t believe I would ever learn to die
Until the Hebron massacre was committed on the cake of my ninth birthday. I lit the candles on the carpets of Abraham’s house. They melted there alone and no one sang upon them. The birthday gifts fall into the well, the gifts fall, vows of vengeance, in my backpack
The vows would’ve dug my grave had they any hands
The almond trees would’ve stepped on it had they a spinal cord
The mountains would’ve praised it had they any poems
The Bosnian’s tears would’ve creviced its stones had they any beaks or claws
And I would’ve come out
To learn the first lesson
That the smashed skull in the poster is my skull
And that the blood on my shirt
Is my blood

Ποτέ δεν πίστευα πως θα μάθω να πεθαίνω
Δεν ήμουν στη γύρα όταν ο θάνατος ήταν δωρεάν
Αλλά ήμουν εκεί όταν ο παππούς απ’ την πλευρά της μάνας μου πλήρωσε για το
οθωμανικό του κουστούμι με τον ιδρώτα των εργατών του μπαμπακιού
Πλήρωσε για τα χιλιόμετρα που περπάτησαν ξυπόλυτες οι Βόσνιες γυναίκες
Πλήρωσε για τα δάκρυά τους πάνω στα στήθη των αντρών πριν φύγουν για τον πόλεμο
Πλήρωσε για τα λάβαρα του Θεού
Πλήρωσε για την απερισκεψία και τη χρόνια ασθένεια του αυτοκράτορα
 
Αίμα βαλκανικό έσταξε στη σχολική ποδιά μου
Οι δάσκαλοι βρήκαν μες στην τσάντα μου τάματα εκδίκησης και αναλόγως παραποίησαν τα κεφάλαια της Ιστορίας
 
Δεν ήμουν εκεί όταν ο θάνατος πέρασε τυχαία απ’ το δρόμο
Αλλά ήμουν εκεί όταν ο παππούς απ’ την πλευρά του πατέρα μου πλήρωσε το τίμημα της υπογραφής στο κάτω μέρος μιας σελίδας, το τίμημα της παράδοσης του χωριού του στους πρόποδες του βουνού, όταν σήκωσε ο κατακτητής το χέρι, όταν ο επαναστάτης πήρε το χέρι απ’ τη μέση. Με μια μονοκοντυλιά του παππού η μελάνη παρέλυσε την πλαγιά. Με το δίπλωμα του χαρτιού το βουνό δίπλωσε την Ιστορία, με μια χειραψία ο παππούς πήρε του λιβαδιού το χέρι μπρος απ’ την κάννη του τανκς.
Οι αμυγδαλιές ξεψύχησαν στον θάλαμο της καρδιοχειρουργικής, τα νυφικά άλογα βάψαν τα μάτια τους με χένα και αυτοκτόνησαν.
Εθνική εκκαθάριση δεν έγινε στον τόπο μου. Μα η σπονδυλική στήλη του βουνού συντρίφτηκε. Μαζί συντρίφτηκε και η ευκαιρία μου κάποτε να την ανέβουμε παρέα, να δούμε τα χνάρια των βημάτων του Ιησού στη λίμνη κι επάνω τους να περπατήσουμε.
 
Δεν είμαι το θαύμα
Δεν περπάτησα επάνω στα νερά και την ψυχή μου δεν τη γιάτρεψα απ’ την αρρώστια της αγάπης σου
Τα νερά της καρδιάς έμαθα να τα κάνω τσιμέντο όποτε έρχεσαι στη μνήμη μου
Τη λάβα που ρέει απ’ τα ηφαίστεια του φόβου σου έμαθα να την αποφεύγω
Αλλά τον θάνατο δεν τον έμαθα
 
Δεν ήμουν εκεί όταν ο θάνατος έγινε μάθημα μια για πάντα
Δεν ήμουν εκεί όταν η οβίδα προδόθηκε απ’ τη μνήμη της κι έχασε το δρόμο της
Η σφαίρα δεν είχε ποτέ σκοπό να πάψει να γίνεται μολύβι
Κι όσο περπατούσα στο πίσω στενό
Μάζευα μαργαρίτες κι έβλεπα κινούμενα σχέδια να παίζουν πόλεμο
Το μακελειό περνούσε απ’ τον κεντρικό δρόμο και σκόρπιζε ειρήνη
 
Ποτέ δεν πίστευα πως θα μάθω να πεθαίνω
Ώσπου ο πόλεμος στη Βηρυτό έπνιξε τα νανουρίσματα της μάνας μου στο πηγάδι
Απ’ τον φούρνο της κουζίνας έρχεται οσμή εισβολής
Η φωνή του επαναστάτη μπλέκεται με τη φωνή της Ουμ Καλσούμ απ’ την κασέτα
Τα κρανία που έστρωσαν τους δρόμους της πόλης βγαίνουν απ’ την αφίσα που έχω δίπλα στο κρεβάτι, με νανουρίζουν, χτυπούν θρηνητικά το μαλακό κεφάλι μου σαν σε ιεροτελεστία Λατμίγια. Σταματώ να οδύρομαι ή σταματούν εκείνα μες στην αφίσα.

Σαν ροδιά σε πηγάδι η καρδιά μου ψηλώνει. Όποτε σπάει ένα κλαδί σκαρφαλώνω ψηλότερα για να ’ρθω κοντά σου. Σπάω ολόκληρη και γίνομαι φωλιά. Τα πουλιά κοιτούν μες στα νερά και βλέπουν το γελαστό πρόσωπο ενός Βόσνιου, εγώ μες στα νερά βλέπω εσένα.
 
Είμαι το παιδί του σωλήνα που διασταυρώθηκε σ’ ένα εργαστήριο
Στο σπέρμα του πατέρα μύρισα άλογα νεκρά
Κι αποσύρθηκα
Γεννήθηκα εφταμηνίτικη
Όταν Βόσνιοι με ξυλοκόπησαν μέσα στη μήτρα της μάνας μου
Κι αποσύρθηκα
 
Ποτέ δεν πίστευα πως θα μάθω να πεθαίνω
Ως τη μέρα που έγινα εννιά κι η σφαγή στην Αλ Χαλίλ συντελέστηκε πάνω στην τούρτα των γενεθλίων μου. Άναψα τα κεριά ολόγυρα στα χαλιά του οίκου του Αβραάμ. Έλιωσαν μες στη σιωπή, κανένας δεν τραγούδησε. Τα τραγούδια των γενεθλίων πέφτουν στο πηγάδι, τα δώρα πέφτουν, τάματα εκδίκησης μες στην τσάντα μου
Αν τα τάματα είχαν χέρια θα είχαν σκάψει τον τάφο μου
Αν οι αμυγδαλιές είχαν σπονδυλική στήλη θα είχαν πατήσει επάνω του
Αν τα βουνά γράφαν ποιήματα θα τον υμνούσαν
Αν τα δάκρυα των Βόσνιων είχαν ράμφη και νύχια θα είχαν ανοίξει χαραμάδες ανάμεσα στις πέτρες
Κι εγώ θα ανασηκωνόμουν
Να μάθω το πρώτο μάθημα
Ότι το σπασμένο κρανίο στην αφίσα είναι το δικό μου κρανίο
Και το αίμα στην ποδιά μου
Είναι το αίμα μου

Las traducciones son de Frances Simán

Nunca creí que tendría que aprender a morir

no estuve cerca cuando la muerte era un regalo

pero si estuve cuando mi abuelo pagó el precio del sudor de los trabajadores de algodón que elaboraron su traje otomano.

el precio de las millas desnudas para las mujeres de Bosnia

el precio de las lágrimas en el pecho de sus hombres antes de la guerra

el precio del estandarte de Dios

el precio de la frivolidad del emperador y la enfermedad a largo plazo

sangre balcánica goteaba en mi uniforme

los profesores encontraron votos de venganza en mi mochila y fabricaron capítulos de historia

no estuve cuando la muerte sucedió por casualidad en el camino

pero si estuve ahí cuando mi abuelo pagó el precio de la firma al final de la página, el precio de renunciar a su pueblo al fondo de la montaña, de quitar de él las manos de su invasor, del rebelde que le quitó las manos de encima. Con el movimiento de un bolígrafo, la tinta de mi abuelo anestesió la pendiente. Con el doblez de un papel, la montaña giró la historia; con un apretón de manos tomó la mano del valle de la boca del tanque.

Los almendros murieron del corazón, los caballos de boda se cubrieron los ojos de alheña y se suicidaron.

Nadie limpió mi etnicidad. Pero la médula espinal de la montaña se rompió. Y así se arruinó mi oportunidad de subirla juntos algún día, para ver los pasos de Cristo en el lago y repetirlos.

No soy el milagro

no caminé en agua y no me curé con dolencias de amor

pero fue el agua de mi corazón la que aprendí a convertir en asfalto cada vez que te recordaba

aprendí a huir de la lava que goteaba de las montañas de tu miedo

y no aprendí la muerte

no estuve ahí cuando la muerte fue para siempre una lección

donde el recuerdo del cohete lo traicionó y olvidó el camino

la bala que nunca quiso dejar de ser bolígrafo

la masacre que sucedió en la carretera principal y disparó la paz

cuando yo estaba caminando por la ruta alterna

recogiendo margaritas y viendo la guerra en caricaturas

nunca creí que aprendería a morir

hasta que la guerra de Beirut ahogó el canto de mi madre en el pozo

el aroma de las invasiones emana desde el horno

la voz del comando irrumpe en el casette de Umm Kulthum

los cráneos que cubrían el camino de la ciudad, dejaron el cartel sostenido al lado de la cama y arrullan, golpeando mi cabeza como una larga latmiya. Así dejo de llorar o ellos dejan de llorar.

Mi corazón crece en el pozo como un árbol de granada, cada vez que una rama se quiebra, trepo otra de camino a ti. Destrozada me convierto en nido. Los pájaros observan el agua y ven la risa en el rostro de un bosnio, yo lo veo y veo tu rostro.

Soy la hija de un híbrido de laboratorio médico

olí el aroma de caballos muertos en el esperma de mi padre

y me retiré

nací en el séptimo mes

después de ser golpeada por bosnios en el vientre de mi madre

y me retiré

nunca creí tener que aprender a morir

hasta que en el pastel de mi noveno cumpleaños, sucedió la masacre del Hebrón. Encendí las velas en las alfombras de la casa de Abraham. Se derritieron y nadie cantó con ellas. Los regalos de cumpleaños cayeron al pozo; los regalos caen, son votos de venganza en mi mochila

los votos pudieron haber cavado mi tumba si hubieran tenido mis manos

los almendros se hubieran parado en ella si hubieran tenido médula espinal

las montañas la hubieran alabado si hubieran tenido poemas

las lágrimas de los bosnios hubieran hecho fisuras en sus piedras si hubieran tenido picos o ganchos

y yo hubiera salido

para aprender la primera lección:

que el cráneo aplastado en el cartel es mi cráneo

y que la sangre en mi camisa

es mi sangre.