Luljeta Lleshanaku

الألبانية

Evelyne Noygues

الفرنسية

Meditim me shkumë në fytyrë

Një rruajtje pas pune, e përse duhet?!!
Njëlloj si im atë,
shumë kohë më parë,
para një pasqyre të venitur, plasa-plasa
si një kaçamak i gatuar pa yndyrë.
Edhe ai rruhej, tamam në këtë orë,
më një brisk që rrëshqiste nga lart-poshtë,
duke hapur një shteg të pastër nga tëmthat në mjekër
si fjalët e apostullit. E ndërsa gjuha e mbështjellë kërmill
zbrazte njërën faqe dhe mbushte tjetrën,
e folura e tij më vinte rikoshet përmes xhamit:
“Fuqia e burrit, bir, matet me gjërat që nuk bën.
Pasioni mbahet fshehur, si fruti i rrepës!”

Ishte njëlloj si të thyeje një rregull,
kur unë, vite më vonë
në mëngjes herët, pa zënë punë me dorë
nxirrja ferrën time nga lëkura
duke përdorur fshehtas veglat e tim eti.

Kur dora filloi të më dridhej, unë kërkova një zot,
Nuk qe e vështirë. Njëlloj si të kërkosh një berber, në atë lagje
që e njeh në pëllëmbë të dorës.
Ai nuk e ka zakon të të pyes: “Ç’farë mund të bëj për ty djalosh?”
Kryqi është më i vjetër se njeriu.
Dhe ja, ku jam, pa asnjë prerje,
i ndriçuar nga llamba e hipofizës në zverk.
Një rruajtje e pastër – siç i thoshte im atë – i cili,
kur vdekja erdhi ta merrte,
të merrte fytyrën e tij të parruar prej ditësh
si një grumbull milingonash rreken të përmbysin në vrimë
një kokërr gruri,
mblodhi shuk retinat, siç mbledh shuk pecetën
fëmija,
kur e detyrojnë të ngrihet i pangopur
nga tryeza.

© Luljeta Lleshanaku
من: Fëmijet e natyrës
Tirana: ombra GVG, 2006
الإنتاج المسموع: Literaturwerkstatt Berlin, 2013

MÉDITATION GARNIE DE MOUSSE À RASER

Pourquoi devrait-on se raser après une journée de travail ?!!
Pareil à mon père,
il y a bien longtemps,
devant un miroir terni, craquelé
tel un gruau de maïs cuisiné sans graisse.
Lui aussi se rasait, tout juste à cette heure-ci,
avec une lame qui glissait de haut en bas,
ouvrant un chemin propre des tempes au menton
comme les prêches d’un apôtre. Sa langue enroulée comme un escargot,
il raclait une joue et savonnait l’autre,
sa voix m’atteignait en cascade par la fenêtre :
« La force d’un homme, mon fils, se mesure par ce qu’il ne fait pas.
La passion reste cachée comme la graine ! ».

C’était un peu comme enfreindre une règle,
quand, des années plus tard
tôt le matin, avant de me mettre au travail,
je souffrais l’enfer à me racler la couenne
avec les lames de mon père à son insu.

Quand ma main commença à trembler, j’ai fait appel à dieu.
Ça n’a pas été difficile. Pas plus que de s’adresser à un barbier, dans ce quartier
que je connaissais comme la paume de ma main.
Le Seigneur n’a pas l’habitude de demander : « Que puis-je faire pour toi, mon garçon ? »
La croix est plus ancienne que l’homme.
Et voilà où j’en suis, sans aucune coupure,
la nuque éclairée par une lumière.
Un rasage impeccable – comme disait mon père – qui,
à l’heure de sa mort,
le visage mangé par une barbe de plusieurs jours
telle une armée de fourmis s’évertuant à faire entrer un grain de blé
dans un trou ,
ferma brutalement ses paupières, comme un enfant réprimandé
quitte la table, encore affamé.

Traduit de l’albanais par Evelyne Noygues © 2020